Trên thị trường tài chính và kinh doanh quốc tế, có ba loại đầu tư nước ngoài mà các nhà đầu tư thường xuyên quan tâm và thực hiện. Mỗi loại đầu tư này mang lại những cơ hội và rủi ro riêng biệt, đồng thời đóng góp vào sự phát triển và tích hợp của nền kinh tế toàn cầu. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về 3 loại đầu tư nước ngoài và tầm quan trọng của chúng trong hệ thống tài chính quốc tế.
1. 3 loại đầu tư nước ngoài
Theo Luật Đầu tư năm 2020, có ba loại chính của đầu tư nước ngoài, bao gồm:
- Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI): Đây là hình thức đầu tư khi nhà đầu tư nước ngoài đặt vốn vào Việt Nam để thành lập các tổ chức kinh tế theo quy định của pháp luật Việt Nam hoặc tham gia mua cổ phần, góp vốn vào các tổ chức kinh tế đang hoạt động tại Việt Nam.
- Đầu tư gián tiếp nước ngoài (FPI): Loại đầu tư này là khi nhà đầu tư nước ngoài tham gia mua, bán cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ hoặc các công cụ tài chính khác của các tổ chức kinh tế tại Việt Nam.
- Viện trợ phát triển chính thức (ODA): Đây là hình thức viện trợ từ các tổ chức quốc tế hoặc các chính phủ nước ngoài, không yêu cầu hoàn lại hoặc hoàn lại theo các điều kiện thương mại ưu đãi cho Việt Nam.
2. Đầu tư trực tiếp nước ngoài
Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) là loại hình đầu tư được thực hiện trực tiếp vào hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp ở Việt Nam. FDI đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước, đồng thời mang lại các lợi ích như tạo ra việc làm, tăng thu nhập, chuyển giao công nghệ, và nâng cao khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam.
Cụ thể, FDI có thể thực hiện dưới các hình thức sau:
- Thành lập tổ chức kinh tế: Nhà đầu tư nước ngoài thành lập doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam.
- Đầu tư góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp: Nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần, phần vốn góp của các doanh nghiệp đang hoạt động tại Việt Nam.
FDI đóng vai trò quan trọng trong việc:
- Tạo ra việc làm, gia tăng thu nhập và cải thiện mức sống cho người dân.
- Đưa vào Việt Nam công nghệ và kinh nghiệm quản lý tiên tiến.
- Thúc đẩy sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng hiện đại.
3. Đầu tư gián tiếp nước ngoài (FPI)
Đầu tư gián tiếp nước ngoài (FPI) là một hình thức quan trọng của đầu tư nước ngoài tại Việt Nam. FPI có thể đóng góp vào việc tăng cường thanh khoản cho thị trường chứng khoán, thúc đẩy sự phát triển của thị trường vốn, và thu hút nguồn vốn đầu tư từ nước ngoài vào các doanh nghiệp Việt Nam.
Đầu tư gián tiếp nước ngoài là quá trình mà các nhà đầu tư nước ngoài mua, bán hoặc nắm giữ cổ phiếu, trái phiếu hoặc các công cụ tài chính khác mà doanh nghiệp hoặc tổ chức tài chính tại Việt Nam phát hành.
Các hình thức phổ biến của đầu tư gián tiếp nước ngoài bao gồm:
- Mua, bán chứng khoán: Nhà đầu tư nước ngoài tham gia mua, bán cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ,… của các doanh nghiệp hoạt động tại Việt Nam.
- Góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp: Nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần, phần vốn góp của các doanh nghiệp tại Việt Nam với mục tiêu sinh lời.
Đầu tư gián tiếp nước ngoài đóng vai trò quan trọng trong việc:
- Huy động vốn đầu tư cho nền kinh tế Việt Nam.
- Thúc đẩy sự phát triển của thị trường tài chính.
- Tăng cường sự hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam.
Bằng cách hỗ trợ sự phát triển của thị trường chứng khoán và thị trường vốn, đầu tư gián tiếp nước ngoài đóng góp vào việc cung cấp nguồn vốn cho các doanh nghiệp tại Việt Nam.
4. Viện trợ phát triển chính thức (ODA)
Viện trợ phát triển chính thức (ODA) đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam. ODA cung cấp nguồn vốn quan trọng để đầu tư vào các dự án hạ tầng, giáo dục, y tế và các lĩnh vực khác.
ODA là hình thức tài trợ không hoàn lại hoặc có hoàn lại dưới dạng cho vay ưu đãi từ các nhà tài trợ nước ngoài cho Chính phủ Việt Nam hoặc các tổ chức kinh tế – xã hội của Việt Nam.
Cụ thể, ODA thường được thực hiện qua các hình thức sau:
- Cho vay không hoàn lại: Nhà tài trợ nước ngoài cho Chính phủ Việt Nam vay không hoàn lại để thực hiện các dự án phát triển.
- Cho vay có hoàn lại: Nhà tài trợ nước ngoài cho Chính phủ Việt Nam vay có hoàn lại để thực hiện các dự án phát triển.
- Tặng: Nhà tài trợ nước ngoài tặng Chính phủ Việt Nam các khoản tiền, hàng hóa, dịch vụ để thực hiện các dự án phát triển.
ODA đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam. Nó đã đóng góp vào việc xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển nguồn nhân lực và nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam. Cụ thể:
- Đầu tư vào hạ tầng kinh tế – xã hội.
- Nâng cao khả năng quản lý của Chính phủ và các doanh nghiệp.
- Thúc đẩy phát triển bền vững của Việt Nam.
Đầu tư nước ngoài còn được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau như ngành nghề, lĩnh vực, địa bàn đầu tư, hình thức đầu tư và nguồn vốn đầu tư.