Lợi ích của việc đầu tư ra nước ngoài là một chủ đề quan trọng trong lĩnh vực kinh tế quốc tế. Đây không chỉ là một xu hướng phổ biến mà còn là một cơ hội quan trọng cho các doanh nghiệp mở rộng hoạt động kinh doanh của mình trên phạm vi toàn cầu. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về Lợi ích của việc đầu tư ra nước ngoài.
1. Đầu tư nước ngoài là gì?
Trước đó, theo Luật Đầu tư nước ngoài tại Việt Nam (năm 1996), sửa đổi, bổ sung năm 2000, định nghĩa “đầu tư nước ngoài” như sau:
“Đầu tư nước ngoài là việc nhà đầu tư nước ngoài đưa vào Việt Nam vốn bằng tiền hoặc bất kỳ tài sản nào để tiến hành các hoạt động đầu tư theo quy định của Luật này.”
Như vậy, việc đặt vốn vào sản xuất, kinh doanh theo các hình thức được Luật này cho phép, thực chất chỉ là các quan hệ đầu tư trực tiếp của nước ngoài vào Việt Nam. Đến khi Luật Đầu tư (năm 2005) được ban hành, phạm vi điều chỉnh đã được mở rộng thành các hoạt động đầu tư chung, bao gồm cả việc thực hiện đầu tư ở trong nước và của nước ngoài. Tại khoản 1 Điều 3 của Luật này, định nghĩa “đầu tư” được điều chỉnh như sau:
“Đầu tư là việc nhà đầu tư bỏ vốn bằng các loại tài sản hữu hình hoặc vô hình để hình thành tài sản và thực hiện các hoạt động đầu tư theo quy định của Luật này và các quy định khác của pháp luật có liên quan.”
Trong Luật Đầu tư năm 2014, các khái niệm đầu tư trực tiếp hay đầu tư gián tiếp nước ngoài đã được thay thế bằng khái niệm “đầu tư kinh doanh”. Theo khoản 5 Điều 3 của Luật này, hoạt động đầu tư được định nghĩa như sau:
“Việc nhà đầu tư bỏ vốn đầu tư để thực hiện hoạt động kinh doanh thông qua việc thành lập tổ chức kinh tế; đầu tư góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp của tổ chức kinh tế; đầu tư theo hình thức hợp đồng hoặc thực hiện dự án đầu tư.”
Định nghĩa nhà đầu tư nước ngoài trong khoản 14 Điều 3 của Luật Đầu tư năm 2014 là:
“Cá nhân có quốc tịch nước ngoài, tổ chức được thành lập theo pháp luật nước ngoài thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh tại Việt Nam.”
2. Lợi ích của việc đầu tư ra nước ngoài
Vốn, công nghệ và kỹ thuật quản lý (chuyển giao nguồn lực)
Đối với một quốc gia với trình độ sản xuất thấp, năng lực sản xuất chưa được phát triển đầy đủ, và cơ sở vật chất, kỹ thuật còn hạn chế, việc tiếp nhận nguồn vốn lớn và công nghệ phù hợp để nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, cũng như cải thiện quản lý, là cực kỳ cần thiết vì công nghệ là trung tâm của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở các quốc gia đang phát triển. Khi đầu tư trực tiếp được thực hiện, công nghệ mới được nhập khẩu vào quốc gia nhận đầu tư, bao gồm cả những công nghệ bị cấm xuất khẩu thông qua thương mại quốc tế; các chuyên gia kèm theo kỹ năng quản lý sẽ đóng góp vào việc cải thiện hiệu quả của công nghệ này, từ đó cán bộ công chức, nhân viên, và doanh nghiệp trong nước có thể học hỏi kinh nghiệm của họ.
Hoạt động chuyển giao công nghệ (bao gồm cả năng lực quản lý và tiếp thị) khó đo lường hơn so với luồng nhập khẩu, và phần lớn việc chuyển giao này thường diễn ra tại các công ty mẹ ở nước ngoài và các chi nhánh của chúng. Tuy nhiên, cũng cần nhận biết rằng tầm quan trọng của hoạt động chuyển giao công nghệ trong nội bộ các công ty phụ thuộc vào nguồn cung cấp từ các bên khác nhau.
Tăng năng suất, thu nhập quốc dân và thúc đẩy cạnh tranh, nâng cao hiệu quả kinh tế
Công nghệ và quản lý được cải thiện trong các ngành sản xuất, điều này dẫn đến việc tăng năng suất lao động là điều không thể tránh khỏi. Không chỉ vậy, công nghệ tiên tiến còn tạo ra nhiều sản phẩm hơn, chất lượng cao hơn, tính năng đa dạng hơn, và bền bỉ hơn, với mẫu mã đa dạng và giá thành thấp hơn so với trước đây. Điều này góp phần tăng nguồn cung, nhưng thực tế, cung tăng lên để đáp ứng nhu cầu cũng tăng nhanh chóng do quá trình đầu tư có ảnh hưởng. Vòng quay vốn diễn ra nhanh hơn, dẫn đến sản xuất và tiêu thụ tăng lên. Do việc tiêu thụ tăng lên, các ngành sản xuất và dịch vụ cũng được thêm sức sống mới, với nguồn nhân lực, máy móc và nguyên vật liệu được sử dụng trong sản xuất, từ đó đóng góp vào GDP.
Có các công ty hiệu quả, cạnh tranh trên thị trường thế giới, có thể mở ra cơ hội quan trọng, tiềm ẩn cho việc chuyển giao kỹ năng quản lý và công nghệ cho các quốc gia đối tác. Điều này có thể xảy ra trong một ngành công nghiệp cụ thể, với các nhà cung cấp đầu vào cho các chi nhánh nước ngoài, người tiêu dùng trong nước đối với sản phẩm của các chi nhánh này, và các đối thủ cạnh tranh, tất cả đều muốn chọn lựa các phương pháp kỹ thuật hiệu quả hơn. Nó cũng có thể mở rộng hơn trong nền kinh tế nội bộ thông qua việc tăng cường đào tạo, kinh nghiệm cho lực lượng lao động và khuyến khích sự hỗ trợ từ các ngành tài chính và kỹ thuật có thể dẫn đến giảm chi phí công nghiệp. Đầu tư nước ngoài cũng góp phần cải thiện cán cân thanh toán, đặc biệt khi doanh nghiệp trong quốc gia nhận đầu tư tăng thu nhập từ hoạt động xuất khẩu.
Khuyến khích năng lực kinh doanh trong nước
Khi tham gia vào hoạt động đầu tư, các nhà đầu tư nước ngoài thường nhập cuộc vào các thị trường vốn mà những nhà đầu tư trong nước đang chiếm lĩnh phần lớn thị phần. Tuy nhiên, sự ưu thế này sẽ không còn kéo dài với những nhà đầu tư trong nước nếu những nguồn lực và công nghệ của nhà đầu tư nước ngoài vượt trội hơn. Do đó, để tồn tại và cạnh tranh, các nhà đầu tư trong nước phải tiến hành cải tiến toàn diện từ quá trình sản xuất đến tiêu thụ, bằng cách nâng cao công nghệ và trình độ quản lý. Điều này đặt ra một trong những thách thức cần phải vượt qua đối với nền kinh tế thị trường, với quy luật rằng không ai có thể tồn tại lâu dài nếu không tự tạo điều kiện cho bản thân mình trở nên mạnh mẽ, phát triển trong môi trường cạnh tranh đó.
Tiếp cận với thị trường nước ngoài
Trước khi có FDI, các doanh nghiệp trong nước thường chỉ tập trung vào thị trường nội địa, nhưng khi có sự xuất hiện của FDI, họ được tiếp xúc với các đối tác kinh tế mới từ nước ngoài. Họ sẽ nhận ra rằng có nhiều nơi đang cần những thứ mà họ có, và ngược lại, họ cũng đang cần những gì mà đối tác của họ đang có. Điều này dẫn đến nhu cầu tăng cường hợp tác giữa các doanh nghiệp trong và ngoài nước, kết quả của đó là việc xuất khẩu nhiều sản phẩm của một quốc gia để thu về ngoại tệ, đồng thời cũng cần phải nhập khẩu một số mặt hàng mà trong nước đang cần. Sự trao đổi thương mại này sẽ thúc đẩy các hoạt động đầu tư quốc tế giữa các quốc gia với nhau. Do đó, quá trình đầu tư nước ngoài và thương mại quốc tế là một quá trình tương tác, luôn thúc đẩy và hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình phát triển.
Tạo sự chuyển, đổi cơ cấu kinh tế trong nước
Đầu tư nước ngoài đóng góp tích cực vào quá trình chuyển đổi cơ cấu kinh tế của quốc gia theo hướng tích cực hơn, thường tập trung vào các ngành công nghệ cao có sức cạnh tranh như công nghiệp hoặc thông tin. Nếu một quốc gia nông nghiệp nhận đầu tư, sau một thời gian mở cửa cho FDI, tỷ trọng và đóng góp của các ngành công nghiệp và dịch vụ trong cơ cấu kinh tế đã tăng lên đối với ngân sách, GDP và xã hội nói chung. Ngoài ra, về cơ cấu lãnh thổ, đầu tư nước ngoài cũng giúp giải quyết mất cân đối trong phát triển giữa các vùng, giúp các vùng kém phát triển thoát khỏi tình trạng nghèo đói, tận dụng tối đa lợi thế so sánh về tài nguyên, khai thác tiềm năng chưa phát triển vào quá trình sản xuất và dịch vụ, đồng thời thúc đẩy sự phát triển đồng đều của các vùng khác nhau.
Bên cạnh những lợi ích như đã nêu, đầu tư trực tiếp nước ngoài cũng đi kèm với một số rủi ro và bất cập như ảnh hưởng tiêu cực đến sức cạnh tranh của các ngành kinh tế trong nước; có thể dẫn đến can thiệp vào các hoạt động chính trị nội bộ hoặc gây rủi ro an ninh khi nhà đầu tư nước ngoài kiểm soát các ngành công nghiệp chiến lược hoặc gây hậu quả không tốt cho quốc gia nhận đầu tư, như sử dụng công nghệ không phù hợp, gây ô nhiễm môi trường, làm cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên hoặc lợi dụng đầu tư để rửa tiền, ảnh hưởng đến văn hóa bản địa, sức khỏe và an toàn của người dân.
Vì vậy, không có quốc gia nào tuyệt đối khẳng định rằng đầu tư nước ngoài chỉ mang lại lợi ích mà không có rủi ro và tác động tiêu cực. Để tối ưu hóa lợi ích và giảm thiểu rủi ro, các quốc gia thực hiện các biện pháp chính sách khuyến khích và điều tiết ở cả phạm vi quốc gia và quốc tế, trong cả pháp luật nội địa và các hiệp định quốc tế mà họ tham gia.
3. Mọi người cùng hỏi
Lợi ích nào của việc đầu tư ra nước ngoài được nhấn mạnh nhất trong môi trường kinh doanh hiện nay?
Trong môi trường kinh doanh hiện nay, việc đầu tư ra nước ngoài giúp giảm rủi ro và đa dạng hóa hoạt động kinh doanh.
Tại sao việc đầu tư ra nước ngoài được coi là một phần quan trọng của chiến lược phát triển doanh nghiệp?
Đầu tư ra nước ngoài giúp doanh nghiệp mở rộng quy mô và tăng cường sức cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.
Lợi ích gì mà việc đầu tư ra nước ngoài mang lại cho doanh nghiệp và cả quốc gia?
Việc đầu tư ra nước ngoài mang lại lợi ích về tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm và thu hút nguồn vốn nước ngoài.
Hy vọng qua bài viết, ACC Đồng Nai đã giúp quý khách hàng hiểu rõ hơn về Lợi ích của việc đầu tư ra nước ngoài. Đừng ngần ngại hãy liên hệ với ACC Đồng Nai nếu quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc gì cần tư vấn giải quyết.