Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu ngày càng phát triển, Vốn ODA (Official Development Assistance – Hỗ trợ Phát triển Chính thức) đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ các quốc gia đang phát triển đạt được mục tiêu phát triển bền vững và giảm nghèo. Hãy cùng tìm hiểu Vốn vay ODA là gì? thông qua bài viết dưới đây.
Theo Luật quản lý nợ công năm 2017, Vốn vay hỗ trợ phát triển chính thức (vay ODA) được xác định là khoản vay từ nước ngoài được ưu đãi, với điều kiện ít nhất 35% đối với khoản vay có điều kiện ràng buộc liên quan đến mua sắm hàng hóa và dịch vụ theo quy định của nhà tài trợ nước ngoài, hoặc ít nhất 25% đối với khoản vay không có điều kiện ràng buộc.
Theo đó, ODA có thể được hiểu là nguồn vốn mà Chính phủ nước ngoài cung cấp cho Nhà nước hoặc Chính phủ Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam nhằm hỗ trợ phát triển, đảm bảo phúc lợi và an sinh xã hội.
2. Đặc điểm của nguồn vốn ODA là gì?
Đặc điểm của nguồn vốn vay ODA là gì cũng được khá nhiều người quan tâm. Có 3 đặc điểm chính của nguồn vốn này, bao gồm:
Nguồn vốn với nhiều ưu đãi
Lãi suất của nguồn vốn này thường rất thấp hoặc thậm chí không có lãi, dao động từ 0 đến vài phần trăm mỗi năm. Các quốc gia đang trong quá trình phát triển hoặc chưa phát triển thường sử dụng nguồn vốn này để thúc đẩy sự phát triển toàn diện từ mặt kinh tế, xã hội, đến giao thông và hạ tầng. Loại vốn vay này được coi là hàng đầu thế giới với thời gian ân hạn thường lên đến trên 30 năm và mức lãi suất thấp.
Nguồn vốn hợp tác và phát triển kinh tế, xã hội
ODA thường là khoản vay có chính sách ưu đãi hoặc viện trợ không hoàn lại giữa các nước phát triển và các nước đang phát triển hoặc kém phát triển. Ngoài việc cung cấp tiền vay, bên viện trợ cũng hỗ trợ việc chuyển giao công nghệ, cung cấp hàng hóa… Trong khi đó, bên nhận viện trợ sau khi nhận được tiền sẽ thực hiện các cam kết như xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế – xã hội,… nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân.
Nguồn vốn ODA có một số điều kiện ràng buộc
Bên cấp vốn sẽ đặt ra một số điều kiện nhất định, đặc biệt là về mặt kinh tế, địa lý hoặc chính trị. Điều này do các quốc gia viện trợ mong muốn đảm bảo lợi ích cho chính họ, cũng như đạt được ảnh hưởng chính trị. Hơn nữa, họ cũng yêu cầu bên nhận vốn sử dụng nhân sự, dịch vụ hoặc thiết bị của họ với chi phí không hề thấp. Nếu có sự lãng phí, tham nhũng hoặc quản lý dự án thiếu kinh nghiệm, có thể gây hậu quả nghiêm trọng cho bên nhận vốn.
3. Kiểm soát chi nguồn vốn vay ODA
Kiểm soát chi nguồn vốn vay ODA
Khi sử dụng vốn vay ODA, Nhà nước quy định chặt chẽ quá trình chi nguồn vốn này dựa trên các nguyên tắc sau:
Kiểm soát chi áp dụng đối với mọi hoạt động chi của dự án:
Mọi hoạt động chi của dự án từ nguồn vốn vay ODA đều phải tuân thủ quy trình kiểm soát chi. Điều này bao gồm cả các khoản chi theo phương thức thư tín dụng hoặc ủy quyền cho bên nước ngoài chi trực tiếp. Mục tiêu là đảm bảo rằng việc chi tiêu được thực hiện dựa trên dự toán và phù hợp với các điều ước quốc tế thỏa thuận về vốn vay ODA.
Kiểm soát chi của chương trình, dự án sử dụng vốn vay ODA nước ngoài:
Ngân sách nhà nước sẽ cấp phát toàn bộ hoặc áp dụng vay lại một phần theo tỷ lệ thực hiện dựa trên quy định hiện hành. Điều này áp dụng đối với nguồn vốn ngân sách nhà nước trong phạm vi dự toán vốn nước ngoài. Kế hoạch vốn cho vay lại hàng năm được duyệt và dự toán vốn điều chỉnh, bổ sung trong năm (nếu có) cần được cấp có thẩm quyền phê duyệt trước khi thực hiện.
4. Các dự án ưu tiên sử dụng vốn vay ODA
Theo Điều 5 Nghị định 114/2021/NĐ-CP quy định về ưu tiên sử dụng vốn ODA, vốn vay ưu đãi như sau:
Vốn ODA không hoàn lại
Phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế – xã hội;
Nâng cao năng lực;
Hỗ trợ xây dựng chính sách, thể chế và cải cách;
Đối phó với thiên tai, hỗ trợ cứu trợ, phòng chống dịch bệnh;
Thích ứng với biến đổi khí hậu và thúc đẩy tăng trưởng bền vững;
Khuyến khích đổi mới sáng tạo;
Bảo đảm an sinh xã hội;
Chuẩn bị các dự án đầu tư hoặc đồng tài trợ cho dự án sử dụng vốn vay ưu đãi nhằm tăng cường ưu đãi của khoản vay.
Vốn vay ODA
Các chương trình, dự án trong lĩnh vực y tế, giáo dục, đào tạo nghề nghiệp, thích ứng với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường, và xây dựng hạ tầng kinh tế cần thiết không có khả năng thu hồi vốn trực tiếp.
Vốn vay ưu đãi
Chương trình, dự án được vay lại vốn theo quy định pháp luật về cho vay lại vốn ODA, vay ưu đãi nước ngoài của Chính phủ;
Chương trình, dự án thuộc trách nhiệm chi của ngân sách nhà nước trong lĩnh vực phát triển hạ tầng kinh tế – xã hội.
5. Mọi người cùng hỏi
Doanh nghiệp có thể vay lại vốn ODA không?
Theo đó, doanh nghiệp có thể vay lại vốn vay ODA trong vốn ODA khi đáp ứng được các điều kiện theo Luật Quản lý Công nợ 2017.
Mục đích chính của vốn vay ODA là gì?
Mục đích chính của vốn vay ODA là hỗ trợ các quốc gia đang phát triển trong việc thúc đẩy phát triển bền vững và giảm nghèo.
Các lĩnh vực được hỗ trợ bởi vốn vay ODA là gì?
Vốn vay ODA thường được sử dụng để cải thiện cơ sở hạ tầng, giáo dục, y tế, phát triển nông nghiệp, và các lĩnh vực xã hội khác.
Hy vọng qua bài viết, ACC Đồng Nai đã giúp quý khách hàng hiểu rõ hơn về Vốn vay oda là gì? (Cập nhật 2024). Đừng ngần ngại hãy liên hệ với ACC Đồng Nai nếu quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc gì cần tư vấn giải quyết.
