“So sánh doanh nghiệp tư nhân và hộ kinh doanh” là một chủ đề quan trọng trong lĩnh vực kinh doanh tại Việt Nam. Việc hiểu rõ sự khác biệt giữa hai loại hình này giúp các nhà đầu tư và doanh nhân đưa ra quyết định hợp lý, từ đó tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro. Hãy cùng ACC Đồng Nai tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
1. Doanh nghiệp tư nhân là gì?
Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp.
>>>> Xem thêm bài viết: Hồ sơ và thủ tục thành lập doanh nghiệp tư nhân chi tiết
2. Hộ kinh doanh là gì?
Hộ kinh doanh do một cá nhân là công dân Việt Nam hoặc một nhóm người hoặc một hộ gia đình làm chủ, và chỉ được đăng ký kinh doanh tại một địa điểm, sử dụng không quá 10 lao động, không có con dấu và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh
3. So sánh doanh nghiệp tư nhân và hộ kinh doanh
Điểm giống nhau
- Đều không có tư cách pháp nhân
- Đều chịu trách nhiệm vô hạn đối với các quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp tư nhân, hộ kinh doanh
- Đều không được phát hành chứng khoán
Điểm khác nhau
Tiêu chí |
Doanh nghiệp tư nhân |
Hộ kinh doanh |
Loại hình doanh nghiệp | Là một loại hình doanh nghiệp và được điều chỉnh bởi Luật Doanh nghiệp | Là chủ thể kinh doanh nhưng không phải là một loại hình doanh nghiệp |
Chủ sở hữu | Do một cá nhân làm chủ sở hữu | Cá nhân, một nhóm người hoặc một hộ gia đình làm chủ |
Quy mô kinh doanh | Doanh nghiệp tư nhân được thành lập với vốn đầu tư do chủ doanh nghiệp đăng ký, không giới hạn về quy mô, vốn và địa điểm kinh doanh. | Nhỏ hơn DNTN, là hình thức kinh doanh do một cá nhân hoặc một nhóm người là người Việt Nam hoặc một hộ gia đình làm chủ |
Số lượng người lao động | Không giới hạn số lượng lao động | Dưới 10 lao động, trên 10 lao động phải đăng ký thành lập DN |
Điều kiện kinh doanh | Phải có Giấy đăng ký kinh doanh, có con dấu | Chỉ trong một số trường hợp nhất đinh, đăng ký kinh doanh ở cơ quan cấp huyện và không có con dấu |
Địa điểm kinh doanh | Được mở nhiều địa điểm, chi nhánh | Không được mở nhiều địa điểm kinh doanh |
Cơ quan đăng ký kinh doanh | Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp tỉnh: Sở Kế hoạch và đầu tư | Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện: Phòng Kế hoạch và đầu tư |
Con dấu | Có | Không có |
Ưu điểm | Doanh nghiệp tư nhân chỉ có một chủ sở hữu duy nhất nên người chủ sở hữu này hoàn toàn chủ động trong việc quyết định bất cứ vấn đề liên quan đến hoạt động kinh doanh. Chế độ trách nhiệm vô hạn của chủ doanh nghiệp tư nhân tạo sự tin tưởng cho đối tác, khách hàng và giúp cho doanh nghiệp ít chịu sự ràng buộc chặt chẽ bởi pháp luật như các loại hình doanh nghiệp kh | Quy mô gọn nhẹ, chế độ chứng từ sổ sách kế toán đơn giản, phù hợp với cá nhân kinh doanh nhỏ lẻ |
Hạn chế | Do không có tư cách pháp nhân nên mức độ rủi ro của chủ doanh tư nhân cao, chủ doanh nghiệp tư nhân phải chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của doanh nghiệp và của chủ doanh nghiệp chứ không giới hạn số vốn mà chủ doanh nghiệp đã đầu tư vào doanh nghiệp. Chủ doanh nghiệp tư nhân có thể trực tiếp hoặc thuê người khác quản lý, điều hành hoạt động kinh doanh. Trường hợp thuê người khác làm Giám đốc quản lý doanh nghiệp thì chủ doanh nghiệp tư nhân phải đăng ký với cơ quan đăng ký kinh doanh và vẫn phải chịu trách nhiệm về mọi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp | Không có tư cách pháp nhân, chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của chủ hộ, tính chất hoạt động nhỏ |
4. Chủ doanh nghiệp tư nhân có được làm chủ hộ kinh doanh không?
Theo Điều 188 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định về doanh nghiệp tư nhân như sau:
- Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp.
- Doanh nghiệp tư nhân không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào.
- Mỗi cá nhân chỉ được quyền thành lập một doanh nghiệp tư nhân. Chủ doanh nghiệp tư nhân không được đồng thời là chủ hộ kinh doanh, thành viên hợp danh của công ty hợp danh.
- Doanh nghiệp tư nhân không được quyền góp vốn thành lập hoặc mua cổ phần, phần vốn góp trong công ty hợp danh, công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần.
Như vậy, theo quy định nêu trên, doanh nghiệp tư nhân không được đồng thời là chủ hộ kinh doanh, thành viên hợp danh của công ty hợp danh.
>>>> Xem thêm bài viết: Chủ doanh nghiệp tư nhân có được thành lập công ty TNHH không?
5. Các câu hỏi thường gặp
Khi nào thì nên lựa chọn thành lập doanh nghiệp tư nhân thay vì hộ kinh doanh?
Nên lựa chọn thành lập doanh nghiệp tư nhân khi quy mô kinh doanh lớn, cần vốn đầu tư lớn, có khả năng mở rộng thị trường và cần xây dựng uy tín thương hiệu. Nếu kinh doanh nhỏ lẻ, vốn đầu tư thấp, và muốn giảm thiểu các thủ tục pháp lý, hộ kinh doanh là lựa chọn phù hợp.
Độ linh hoạt trong quản lý và vận hành giữa doanh nghiệp tư nhân và hộ kinh doanh như thế nào?
Hộ kinh doanh có tính linh hoạt cao hơn trong quản lý và vận hành do quy mô nhỏ, ít quy định pháp lý phức tạp. Doanh nghiệp tư nhân, mặc dù có quy mô lớn hơn, nhưng phải tuân thủ nhiều quy định và thủ tục hành chính, do đó có thể kém linh hoạt hơn trong một số tình huống.
Khả năng phát triển và mở rộng của doanh nghiệp tư nhân và hộ kinh doanh khác nhau ra sao?
Doanh nghiệp tư nhân có khả năng phát triển và mở rộng cao hơn do có thể huy động vốn dễ dàng hơn, có tư cách pháp nhân rõ ràng và có thể tham gia vào các hợp đồng lớn. Hộ kinh doanh thường bị hạn chế trong việc mở rộng quy mô do thiếu vốn và không có tư cách pháp nhân.
Việc lựa chọn giữa doanh nghiệp tư nhân và hộ kinh doanh phụ thuộc vào mục tiêu kinh doanh, quy mô hoạt động và khả năng quản lý của mỗi cá nhân. Hiểu rõ ưu và nhược điểm của mỗi loại hình sẽ giúp doanh nhân có được chiến lược phát triển bền vững và hiệu quả. Nếu gặp khó khăn trong quá trình tìm hiểu, hãy liên hệ ACC Đồng Nai để được tư vấn trực tiếp và nhanh nhất.