Ưu đãi thuế quan phổ cập (GSP – Generalized System of Preferences) là một chế độ thuế quan đặc biệt mà các quốc gia phát triển áp dụng để cung cấp mức thuế suất thấp hoặc miễn thuế cho hàng hóa xuất khẩu của các quốc gia đang phát triển và kém phát triển. Mục tiêu của GSP là thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và cải thiện điều kiện sống ở các quốc gia nhận ưu đãi, thông qua việc hỗ trợ xuất khẩu và tăng trưởng sản xuất trong các lĩnh vực quan trọng. Bài viết này ACC Đồng Nai sẽ giúp quý khách hiểu rõ hơn về Ưu đãi thuế quan phổ cập GSP là gì?
1. Ưu đãi thuế quan phổ cập GSP là gì?
Hệ thống ưu đãi phổ cập (Generalized System of Preferences – GSP) là kết quả của các cuộc đàm phán liên chính phủ, được tổ chức dưới sự bảo trợ của Hội nghị Thương mại và Phát triển của Liên hợp quốc (UNCTAD). Theo hệ thống này, các nước phát triển (gọi là các nước cho hưởng) áp dụng các ưu đãi về thuế quan cho hàng hóa xuất khẩu từ các nước đang phát triển (gọi là các nước được hưởng). Các ưu đãi này được cấp dựa trên nguyên tắc không có đi có lại và không phân biệt đối xử, nhằm giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và phát triển sản xuất cho các nước đang phát triển mà không yêu cầu nghĩa vụ từ phía họ.
2. Mục tiêu chính của ưu đãi thuế quan phổ cập GSP
Chế độ ưu đãi phổ cập (GSP) mang lại nhiều lợi ích cho các nước đang phát triển, bao gồm việc tạo điều kiện để các quốc gia này nhận thấy tiềm năng mở rộng thương mại và tăng cường khả năng tận dụng chế độ GSP. Điều này không chỉ giúp tăng kim ngạch xuất khẩu mà còn thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa và nâng cao mức tăng trưởng kinh tế của các nước được hưởng. Hệ thống này còn phổ biến thông tin về các quy định, thủ tục buôn bán và hỗ trợ các quốc gia thiết lập điểm trọng tâm để sử dụng GSP hiệu quả.
Chế độ GSP hiện nay không có giới hạn ưu đãi như trước đây, các hạn ngạch hoặc mức trần về khối lượng hàng hóa được miễn thuế đã được loại bỏ. Miễn giảm thuế được điều chỉnh theo mức độ nhạy cảm của sản phẩm, chia thành bốn nhóm: các sản phẩm rất nhạy cảm (ví dụ như dệt may, quần áo), các sản phẩm nhạy cảm (sản phẩm da, giày dép), các sản phẩm bán nhạy cảm (đồ trang sức, hàng điện tử, hàng da) và các sản phẩm không nhạy cảm (nội thất bằng gỗ, đồ chơi, hàng thể thao).
Xem thêm: Dịch Vụ Quyết Toán Thuế tại Đồng Nai
3. Thuận lợi của GPS trong quan hệ thương mại quốc tế
Hơn 40 năm kể từ khi Chế độ GSP (Generalized System of Preferences) lần đầu tiên được khởi xướng vào năm 1971 bởi Cộng đồng Kinh tế Châu Âu (EEC), GSP đã trở thành một cơ chế quan trọng trong việc tăng cường trao đổi thương mại giữa các quốc gia phát triển và đang phát triển. Khi các rào cản thuế quan tại các nước phát triển được giảm hoặc bãi bỏ (thuế suất thấp hơn thuế theo MFN), các quốc gia được hưởng chế độ này có cơ hội gia tăng lợi nhuận nhờ vào việc hàng hóa của họ có thể xuất khẩu dễ dàng hơn, cạnh tranh hiệu quả với sản phẩm tương tự từ các quốc gia phát triển.
Thực tế cho thấy, GSP đã góp phần thúc đẩy giao lưu thương mại quốc tế. Một nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng, trong giai đoạn từ 1996-2008, chế độ GSP đã giúp tăng trưởng trung bình từ 10% đến 30% dòng thương mại giữa các quốc gia, đặc biệt là ở các quốc gia kém phát triển (LDCs) – nơi nhận được nhiều ưu đãi đặc biệt. Các quốc gia phát triển cũng không phải không có lợi từ chế độ này. Dù có tranh luận về khả năng GSP làm giảm sự phát triển các ngành công nghiệp trong nước, nhưng thực tế cho thấy, GSP giúp thúc đẩy nền kinh tế của các nước phát triển thông qua việc cung cấp nguyên liệu thô và các thành phần cần thiết cho sản xuất hàng hóa tiêu dùng, đặc biệt là tại các quốc gia như Mỹ. Do đó, dưới góc độ kinh tế, không thể phủ nhận hiệu quả tích cực của GSP trong việc thúc đẩy thương mại quốc tế và hỗ trợ phát triển kinh tế giữa các quốc gia có trình độ phát triển khác nhau.
Xem thêm: Hướng dẫn cách đăng ký mã số thuế online
4. Hạn chế của GPS trong quan hệ thương mại quốc tế
Khi hoạch định chính sách ngoại thương, yếu tố chính trị thường ảnh hưởng lớn đến các quyết định kinh tế, đặc biệt là trong Chế độ GSP (Generalized System of Preferences). Đây là chế độ mà các nước phát triển áp dụng cho các nước đang phát triển để thúc đẩy thương mại, nhưng thực chất còn mang yếu tố chính trị, như Mỹ từ chối trao ưu đãi cho các nước vì lý do chính trị, nhân quyền hoặc an ninh. Điều này tạo sự lệ thuộc kinh tế cho các nước hưởng GSP vào các nước phát triển, và nếu có biến động kinh tế ở các quốc gia này, các nước đang phát triển sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp.
Mặc dù GSP giúp tăng trưởng kinh tế, nhưng hệ thống này cũng tồn tại nhiều hạn chế, như các quy định phức tạp, sự thiếu ổn định và chi phối chính trị. Do đó, các nước đang phát triển có thể cân nhắc rút khỏi GSP và tự tìm cách cắt giảm thuế quan, mở cửa thị trường để phát triển bền vững và giảm sự lệ thuộc vào các quyết định chính trị của các nước phát triển.
5. Câu hỏi thường gặp
GSP là ưu đãi mà tất cả các nước đều được hưởng?
Không, GSP (Generalized System of Preferences) là ưu đãi thuế quan mà các nước phát triển dành cho các nước đang phát triển và các nước kém phát triển. Không phải tất cả các quốc gia đều đủ điều kiện để hưởng ưu đãi này. Để được hưởng GSP, một quốc gia phải đáp ứng một số tiêu chí nhất định về kinh tế, xã hội và các vấn đề liên quan đến nhân quyền.
GSP có nghĩa là miễn thuế 100% cho tất cả các mặt hàng xuất khẩu?
Không, GSP không có nghĩa là miễn thuế 100% cho tất cả các mặt hàng xuất khẩu. Mức thuế suất ưu đãi sẽ khác nhau tùy thuộc vào từng quốc gia hưởng ưu đãi, từng loại sản phẩm và từng nước cấp ưu đãi. Có thể có một số mặt hàng được miễn thuế hoàn toàn, nhưng cũng có những mặt hàng chỉ được giảm thuế một phần.
GSP chỉ dành cho các doanh nghiệp nhà nước?
Không, GSP là ưu đãi dành cho tất cả các doanh nghiệp, bất kể là doanh nghiệp nhà nước hay doanh nghiệp tư nhân, miễn là doanh nghiệp đó đáp ứng các quy định về xuất xứ hàng hóa và các điều kiện khác của chương trình GSP.
Hy vọng qua bài viết, ACC Đồng Nai đã giúp quý khách hàng hiểu rõ hơn về Ưu đãi thuế quan phổ cập GSP là gì? Đừng ngần ngại hãy liên hệ với ACC Đồng Nai nếu quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc gì cần tư vấn giải quyết.
