Doanh nghiệp cổ phần hóa là quá trình chuyển đổi từ một doanh nghiệp tư nhân hoặc công ty TNHH thành một công ty cổ phần, trong đó vốn sở hữu được chia thành các cổ phiếu để phân phối cho các cổ đông. Đây là một trong những hình thức quản lý và điều hành doanh nghiệp phổ biến nhất trên thế giới hiện nay. Hãy cùng ACC Đồng Nai tìm hiểu về đề tài Doanh nghiệp cổ phần hóa là gì? Tại sao cần cổ phần hóa?
1. Doanh nghiệp cổ phần hoá là gì?
Doanh nghiệp cổ phần hóa là doanh nghiệp mà Nhà nước sở hữu 100% vốn điều lệ, chuyển đổi từ một công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước đầu tư 100% vốn điều lệ thành công ty cổ phần có thể thực hiện theo các cách sau:
- Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ chuyển đổi thành công ty cổ phần: Quá trình này liên quan đến việc chuyển đổi hình thức từ công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên, nơi Nhà nước nắm toàn bộ vốn điều lệ, thành công ty cổ phần, với các cổ đông nhận được cổ phần tương ứng với vốn điều lệ mà họ đã đầu tư.
- Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên độc lập do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ chuyển đổi thành công ty cổ phần: Đây là trường hợp khi công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên độc lập, mà Nhà nước sở hữu toàn bộ vốn điều lệ, quyết định chuyển đổi thành công ty cổ phần để mở rộng phạm vi hoạt động và thu hút đầu tư từ nhiều cổ đông.
- Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do doanh nghiệp nhà nước đầu tư 100% vốn điều lệ chuyển đổi thành công ty cổ phần: Đây là trường hợp công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên, mà doanh nghiệp nhà nước đầu tư 100% vốn điều lệ, quyết định thực hiện chuyển đổi sang công ty cổ phần để nâng cao hiệu quả quản lý và phát triển kinh doanh.
Thời điểm chính thức mà doanh nghiệp cổ phần hóa chuyển sang công ty cổ phần là ngày được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoạt động dưới hình thức công ty cổ phần lần đầu, điều này đánh dấu sự bắt đầu hoạt động mới của công ty dưới hình thức mới.
2. Tại sao cần cổ phần hoá doanh nghiệp?
Việc cổ phần hóa doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhà nước, mang lại nhiều lợi ích to lớn đối với cả chủ sở hữu, người lao động và xã hội nói chung:
Thu được nguồn thu lớn cho Ngân sách Nhà nước và giảm chi phí quản lý:
- Bằng việc bán cổ phần cho các nhà đầu tư khác hoặc phát hành thêm cổ phần, doanh nghiệp sẽ thu được nguồn vốn lớn từ việc này. Đối với Nhà nước, các khoản thu này đóng góp vào Ngân sách Nhà nước, giúp giảm chi phí vận hành và quản lý doanh nghiệp.
- Ngoài ra, việc cổ phần hóa cũng giúp tối ưu hóa quản lý tài chính do được tiếp cận với các nguồn vốn mới từ các cổ đông khác.
Đa dạng hóa chủ sở hữu và tăng tính chủ động trong quản trị:
- Sau khi cổ phần hóa, cơ cấu chủ sở hữu của doanh nghiệp trở nên đa dạng hơn, không chỉ có Nhà nước mà còn có các cổ đông khác. Điều này giúp tăng tính đa dạng và linh hoạt trong quản trị, với sự tham gia của các chủ sở hữu có quan điểm và mục tiêu khác nhau.
- Các cổ đông có thể có những quan điểm khác biệt, tạo điều kiện cho quyết định đầu tư và phát triển của doanh nghiệp được đưa ra một cách khách quan và bền vững hơn.
Huy động vốn dễ dàng hơn và thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư:
- Việc chuyển đổi thành công ty cổ phần giúp doanh nghiệp có thể huy động vốn dễ dàng hơn thông qua thị trường chứng khoán. Các cổ đông sẵn sàng đầu tư vào cổ phần hóa thể hiện sự tin tưởng vào tiềm năng và hiệu quả của doanh nghiệp.
- Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp tăng cường vốn đầu tư mà còn thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư, bao gồm cả từ trong nước và nước ngoài, đem lại lợi ích lớn cho sự phát triển và mở rộng hoạt động kinh doanh.
Tăng cường khả năng cạnh tranh và hiệu quả của nền kinh tế: Bằng cách thúc đẩy sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp, cổ phần hóa đóng góp vào việc nâng cao hiệu quả của cả hai khu vực doanh nghiệp nhà nước và tư nhân. Sự cạnh tranh cao buộc các doanh nghiệp phải cải tiến và phát triển để tồn tại và phát triển bền vững trong thị trường.
Giảm sự can thiệp của Nhà nước và tạo điều kiện cho sự tự chủ: Cổ phần hóa giảm sự can thiệp của Nhà nước vào các quyết định kinh doanh của doanh nghiệp, giúp cho doanh nghiệp có thể tự chủ và đưa ra các quyết định linh hoạt, nhanh chóng phù hợp với tình hình thị trường.
Tham gia của người lao động và nâng cao ý thức chủ động: Các chương trình mua cổ phần cho người lao động giúp họ nhận thức và cảm nhận được vai trò của mình trong doanh nghiệp. Điều này tạo động lực làm việc, nâng cao hiệu quả lao động và sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Đóng góp vào công cuộc phòng chống tham nhũng và phát triển hệ thống pháp luật: Việc cổ phần hóa theo quy định của pháp luật và các cam kết quốc tế góp phần vào việc xây dựng hệ thống pháp luật, nâng cao tính minh bạch và giảm thiểu các hành vi tham nhũng trong quản lý doanh nghiệp.
Phát triển thị trường chứng khoán và hội nhập kinh tế quốc tế: Chuyển đổi thành công ty cổ phần thúc đẩy sự hình thành và phát triển của thị trường chứng khoán. Điều này thu hút nguồn vốn nhàn rỗi trong xã hội và vốn đầu tư nước ngoài, góp phần vào quá trình hội nhập kinh tế quốc gia với khu vực và thế giới.
Tóm lại, việc cổ phần hóa doanh nghiệp không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của xã hội và cả nền kinh tế quốc gia. Đây là một hướng đi quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả quản lý và phát triển doanh nghiệp trong thời kỳ toàn cầu hóa ngày nay.
>>>> Xem thêm bài viết: Dịch vụ thành lập công ty tại Đồng Nai
3. Điều kiện cổ phần hoá doanh nghiệp
Việc thực hiện cổ phần hóa đối với các doanh nghiệp với các điều kiện cụ thể như sau:
- Không thuộc diện Nhà nước cần nắm giữ 100% vốn điều lệ: Các doanh nghiệp được xem xét cổ phần hóa không nằm trong danh mục doanh nghiệp mà Nhà nước cần nắm giữ toàn bộ vốn điều lệ, danh mục này do Thủ tướng Chính phủ quyết định vào từng thời kỳ.
- Xử lý tài chính và đánh giá lại giá trị doanh nghiệp: Các doanh nghiệp phải đã xử lý tài chính và thực hiện đánh giá lại giá trị theo quy định tại Chương II và Chương III của Nghị định này. Giá trị thực tế của doanh nghiệp sau khi xử lý phải bằng hoặc lớn hơn các khoản phải trả.
- Sắp xếp lại, xử lý nhà đất và sử dụng tài sản công: Đối với các doanh nghiệp thuộc đối tượng sắp xếp lại, phải có phương án sắp xếp lại và xử lý nhà, đất theo quy định pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công. Các công ty nông, lâm nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, ngoài phương án sắp xếp lại và xử lý nhà, đất đối với diện tích đất phi nông nghiệp, cần có phương án sử dụng đất đối với diện tích đất nông nghiệp đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt theo quy định tại Nghị định số 118/2014/NĐ-CP ngày 17 tháng 12 năm 2014 của Chính phủ.
Điều này nhằm đảm bảo quá trình cổ phần hóa được thực hiện đúng quy định và đáp ứng các yêu cầu về quản lý, sử dụng tài sản công hiệu quả.
4. Mọi người cùng hỏi
Doanh nghiệp nắm giữ bao nhiêu vốn điều lệ thì được cổ phần hoá?
Doanh nghiệp cần nắm giữ ít nhất 100% vốn điều lệ để được cổ phần hóa.
Cần đáp ứng điều kiện gì để được cổ phần hoá doanh nghiệp?
Để được cổ phần hóa, doanh nghiệp cần đáp ứng các điều kiện sau: không thuộc diện Nhà nước cần nắm giữ 100% vốn điều lệ; đã xử lý tài chính và đánh giá lại giá trị doanh nghiệp; có phương án sắp xếp lại tài sản công nếu áp dụng; và đối với các công ty nông, lâm nghiệp, cần có phương án sử dụng đất theo quy định.
Tóm lại, cổ phần hóa cung cấp nhiều lợi ích cho doanh nghiệp như gia tăng nguồn vốn, mở rộng quy mô hoạt động, tăng tính minh bạch và khả năng hút thu hút đầu tư. Đây là một công cụ quan trọng để thúc đẩy sự phát triển kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp và đóng góp vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế đất nước. Để biết thêm chi tiết, hãy liên hệ ACC Đồng Nai để được tư vấn.