Đất dịch vụ thương mại là một trong những loại đất quan trọng trong hệ thống phân loại đất theo Luật Đất đai, đóng vai trò thiết yếu trong việc phát triển các cơ sở kinh doanh và dịch vụ. Được sử dụng để xây dựng các công trình phục vụ cho hoạt động thương mại, dịch vụ và sản xuất phi nông nghiệp, đất dịch vụ thương mại không chỉ góp phần vào sự phát triển của nền kinh tế mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến quy hoạch đô thị và môi trường sống. Trong bài viết này, cùng ACC Đồng Nai tìm hiểu rõ hơn về khái niệm, đặc điểm, thời hạn sử dụng và các hình thức sử dụng đất dịch vụ thương mại theo quy định của pháp luật hiện hành.
1. Đất dịch vụ thương mại là gì?
Đất dịch vụ thương mại là loại đất được sử dụng để xây dựng các cơ sở kinh doanh, dịch vụ, thương mại hoặc các công trình phục vụ cho các hoạt động này. Các công trình trên đất dịch vụ thương mại bao gồm các cơ sở kinh doanh, kho bãi, văn phòng đại diện, trung tâm thương mại, bãi tắm và các công trình khác phục vụ mục đích thương mại. Đất này không được sử dụng để xây dựng nhà ở cho sinh sống, mà chỉ phục vụ cho các hoạt động thương mại và dịch vụ.
Theo quy định tại Phụ lục 1 Thông tư 27/2018/TT-BTNMT, đất dịch vụ thương mại có thể bao gồm những cơ sở như văn phòng đại diện của các tổ chức kinh tế, kho bãi của các tổ chức kinh tế không thuộc khu vực sản xuất, hay bãi tắm phục vụ cho nhu cầu du lịch, nghỉ dưỡng. Điều này giúp phân biệt đất dịch vụ thương mại với các loại đất khác như đất ở hay đất sản xuất nông nghiệp.
2. Đất dịch vụ thương mại thuộc loại đất gì?
Đất dịch vụ thương mại thuộc nhóm đất phi nông nghiệp, bao gồm các loại đất không phải sử dụng cho mục đích sản xuất nông nghiệp. Cụ thể, đất dịch vụ thương mại là một phần trong nhóm đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp, được phân loại theo Điều 10 Luật Đất đai 2013.
Nhóm đất này bao gồm:
- Đất ở (đất ở tại nông thôn và đô thị).
- Đất xây dựng công trình sự nghiệp (trụ sở cơ quan, cơ sở giáo dục, y tế, thể dục thể thao).
- Đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp (bao gồm đất thương mại, dịch vụ, cơ sở sản xuất phi nông nghiệp).
- Đất phục vụ cho công cộng (giao thông, khu vui chơi, xử lý chất thải, công trình công cộng khác).
- Đất cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng, nghĩa trang, nhà tang lễ.
Đất dịch vụ thương mại đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra các cơ sở kinh doanh, cung cấp dịch vụ thiết yếu cho người dân và doanh nghiệp. Nó cũng là một trong những yếu tố chính để phát triển các khu đô thị, khu công nghiệp, khu vực thương mại.
3. Thời hạn sử dụng đất dịch vụ thương mại
Theo Điều 125 và Điều 126 Luật Đất đai 2013, thời hạn sử dụng đất dịch vụ thương mại có thể chia thành hai dạng:
Thời hạn sử dụng đất ổn định lâu dài
Trong trường hợp đất thương mại, dịch vụ đã được hộ gia đình, cá nhân sử dụng ổn định và không thuộc diện đất được Nhà nước giao có thời hạn hay cho thuê, người sử dụng đất có thể tiếp tục sử dụng đất ổn định lâu dài. Điều này có nghĩa là, nếu cá nhân hoặc hộ gia đình đang sử dụng đất một cách hợp pháp và không có sự thay đổi mục đích sử dụng, họ có quyền tiếp tục sử dụng đất mà không bị hạn chế về thời gian.
Thời hạn sử dụng đất có thời hạn
Đối với các tổ chức hoặc cá nhân nhận đất từ Nhà nước dưới hình thức giao đất hoặc cho thuê, đất dịch vụ thương mại sẽ có thời hạn sử dụng nhất định. Thời hạn này có thể kéo dài tối đa 50 năm, tùy thuộc vào mục đích sử dụng và yêu cầu của dự án đầu tư. Thời hạn sử dụng đất sẽ được ghi rõ trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ hoặc sổ hồng).
4. Hình thức sử dụng đất dịch vụ thương mại
Điều 153 Luật Đất đai 2013 quy định các hình thức sử dụng đất dịch vụ thương mại như sau:
Nhà nước cho thuê đất
Tổ chức, cá nhân muốn sử dụng đất dịch vụ thương mại có thể thuê đất từ Nhà nước, đặc biệt là đối với các dự án đầu tư phát triển khu thương mại, dịch vụ, các trung tâm thương mại, siêu thị, kho bãi. Đất được cho thuê có thể có thời gian thuê dài hạn hoặc có thời hạn, tùy vào mục đích sử dụng và yêu cầu cụ thể.
Nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất
Tổ chức kinh tế, cá nhân có thể nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất từ các tổ chức, cá nhân khác. Hình thức này rất phổ biến trong trường hợp các doanh nghiệp muốn mở rộng hoạt động kinh doanh hoặc đầu tư vào các khu vực đô thị mới, nơi đất dịch vụ thương mại có giá trị.
Góp vốn bằng quyền sử dụng đất
Đây là hình thức doanh nghiệp hoặc cá nhân có thể sử dụng quyền sử dụng đất để góp vốn vào các dự án kinh doanh. Hình thức này có thể giúp các nhà đầu tư không phải bỏ tiền mặt ngay mà vẫn có thể tham gia vào các dự án lớn.
Thuê lại đất gắn với kết cấu hạ tầng của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài
Đây là hình thức đặc biệt áp dụng cho các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, cho phép họ thuê đất có sẵn hạ tầng từ các doanh nghiệp khác để triển khai các dự án kinh doanh.
5. Điều kiện và quy định khi sử dụng đất dịch vụ thương mại
Để sử dụng đất dịch vụ thương mại hợp pháp, cá nhân hoặc tổ chức cần đáp ứng các điều kiện và quy định nhất định.
Điều kiện cấp đất dịch vụ thương mại
Đất dịch vụ thương mại thường được cấp cho các tổ chức, cá nhân có dự án đầu tư cụ thể, hoặc có nhu cầu sử dụng đất để xây dựng các cơ sở thương mại, dịch vụ. Các yêu cầu có thể bao gồm việc trình bày rõ mục đích sử dụng đất, công năng của công trình, và các yếu tố liên quan đến môi trường.
Các đối tượng được cấp đất dịch vụ thương mại
Cả tổ chức và cá nhân đều có thể được cấp đất dịch vụ thương mại, nhưng yêu cầu đối với tổ chức sẽ cao hơn. Các đối tượng chính bao gồm:
- Doanh nghiệp trong nước, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.
- Cá nhân hoặc hộ gia đình có nhu cầu sử dụng đất cho các mục đích kinh doanh, dịch vụ, thương mại.
Thủ tục hành chính khi sử dụng đất
Khi sử dụng đất dịch vụ thương mại, tổ chức hoặc cá nhân cần thực hiện đầy đủ thủ tục hành chính liên quan đến việc cấp phép, xin giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đăng ký mục đích sử dụng đất và chịu trách nhiệm tuân thủ các quy định pháp lý liên quan.
6. Các loại công trình được xây dựng trên đất dịch vụ thương mại
Đất dịch vụ thương mại phục vụ cho việc xây dựng nhiều loại công trình phục vụ cho các hoạt động kinh doanh và dịch vụ. Các công trình này có thể bao gồm:
Các cơ sở kinh doanh, dịch vụ, thương mại
Đây là các công trình như cửa hàng, trung tâm mua sắm, siêu thị, nhà hàng, khách sạn, các cơ sở chăm sóc sức khỏe, các công ty cung cấp dịch vụ kỹ thuật, vận tải, bảo hiểm…
Các công trình phục vụ cho kinh doanh và dịch vụ
Ngoài các cơ sở kinh doanh, đất dịch vụ thương mại còn có thể dùng để xây dựng các kho bãi, văn phòng đại diện, trung tâm phân phối hàng hóa, các bãi đỗ xe phục vụ cho các hoạt động thương mại.
Các công trình như kho bãi, văn phòng đại diện, trung tâm thương mại
Đất dịch vụ thương mại cũng có thể dùng để xây dựng các công trình phục vụ cho các hoạt động kho bãi, văn phòng đại diện của các doanh nghiệp, trung tâm thương mại, hoặc các dịch vụ lưu trú ngắn hạn như khách sạn, nhà nghỉ.
7. Quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất dịch vụ thương mại
Quyền của người sử dụng đất
Người sử dụng đất dịch vụ thương mại có quyền khai thác đất theo đúng mục đích đã được cấp phép, chuyển nhượng quyền sử dụng đất, cho thuê lại đất, hoặc thực hiện các quyền lợi hợp pháp khác theo quy định của pháp luật.
Nghĩa vụ của người sử dụng đất
Người sử dụng đất dịch vụ thương mại có nghĩa vụ tuân thủ các quy định về môi trường, quy hoạch đô thị, bảo vệ tài sản công cộng, và không được sử dụng đất sai mục đích.
Quyền lợi khi sử dụng đất đúng mục đích
Việc sử dụng đất dịch vụ thương mại đúng mục đích không chỉ giúp doanh nghiệp hoạt động hiệu quả mà còn tạo ra những giá trị gia tăng cho các khu vực đô thị, khu công nghiệp, góp phần vào sự phát triển kinh tế bền vững.
8. Mọi người cùng hỏi
Đất dịch vụ thương mại có thể sử dụng cho mục đích gì?
Đất dịch vụ thương mại chỉ được sử dụng cho các hoạt động kinh doanh, dịch vụ, thương mại, không được sử dụng cho mục đích nhà ở.
Có thể chuyển nhượng đất dịch vụ thương mại không?
Có thể chuyển nhượng quyền sử dụng đất dịch vụ thương mại, nhưng phải tuân thủ các quy định của pháp luật về chuyển nhượng quyền sử dụng đất.
Bài viết trên ACC Đồng Nai đã cung cấp cái nhìn tổng quan và chi tiết về đất dịch vụ thương mại, từ khái niệm đến các quy định, lợi ích và nghĩa vụ khi sử dụng loại đất này.
