Quy định về thuế môn bài trong doanh nghiệp tư nhân là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh. Việc hiểu rõ và tuân thủ các quy định này giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro pháp lý và tối ưu hóa chi phí thuế, từ đó tăng cường hiệu quả kinh doanh. Hãy cùng ACC Đồng Nai tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
1. Doanh nghiệp tư nhân
Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp tư nhân.
Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ, không có tư cách pháp nhân do tài sản của công ty và chủ doanh nghiệp hoàn toàn tách biệt. Không tồn tại tài sản riêng lẻ, vì trách nhiệm pháp lý liên kết tài sản cá nhân với công ty khi thành lập.
2. Khái quát về thuế môn bài
Thuế môn bài là gì?
Thuế môn bài (hay lệ phí môn bài) là một loại thuế trực thu do cá nhân, hộ kinh doanh, tổ chức sản xuất kinh doanh hàng hoá, dịch vụ thực hiện nghĩa vụ nộp hàng năm dựa trên cơ sở là vốn đầu tư hoặc vốn điều lệ, doanh thu cho cơ quan quản lý thuế trực tiếp.
Trừ một số trường hợp được miễn thuế môn bài thì mọi cá nhân, hộ kinh doanh, tổ chức kinh doanh phải nộp thuế môn bài như một loại thẻ bài để được tiếp tục kinh doanh, sản xuất.
Lưu ý rằng: thuật ngữ thuế môn bài dù vẫn được người dân sử dụng phổ biến nhưng đã không còn được dùng trong văn bản pháp luật Nhà nước từ 01/01/2017 mà thay vào đó là thuật ngữ “lệ phí môn bài”.
Đối tượng phải chịu thuế môn bài
Căn cứ Điều 2 Nghị định 139/2016/NĐ-CP và Điều 1 Thông tư 65/2020/TT-BTC, người nộp lệ phí môn bài là tổ chức, cá nhân, nhóm cá nhân, hộ gia đình hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ, cụ thể là các đối tượng sau:
- Doanh nghiệp.
- Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.
- Đơn vị sự nghiệp.
- Tổ chức kinh tế thuộc các tổ chức chính trị, tổ chức xã hội hay tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức xã hội – nghề nghiệp, tổ chức kinh tế của đơn vị vũ trang nhân dân.
- Tổ chức khác có hoạt động sản xuất, kinh doanh.
- Các chi nhánh, địa điểm kinh doanh hoặc văn phòng đại diện của các doanh nghiệp, tổ chức nêu trên.
- Hộ gia đình, cá nhân hoặc nhóm cá nhân hoạt động sản xuất, kinh doanh
Các trường hợp được miễn lệ phí môn bài
- Cá nhân, nhóm cá nhân, hộ gia đình hoạt động sản xuất, kinh doanh có mức doanh thu hàng năm từ 100 triệu đồng trở xuống.
- Cá nhân, nhóm cá nhân, hộ gia đình hoạt động sản xuất, kinh doanh không thường xuyên, không có địa điểm kinh doanh cố định.
- Cá nhân, nhóm cá nhân, hộ gia đình sản xuất muối.
- Tổ chức, cá nhân, nhóm cá nhân, hộ gia đình có nuôi trồng, đánh bắt thủy sản, hải sản và dịch vụ hậu cần nghề cá.
- Các điểm bưu điện văn hóa xã hoặc cơ quan báo chí.
- Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.
- Các quỹ tín dụng nhân dân hoặc chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã và của doanh nghiệp tư nhân kinh doanh tại địa bàn miền núi.
3. Quy định về thuế môn bài trong doanh nghiệp tư nhân
Doanh nghiệp tư nhân là tổ chức hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ có trách nhiệm nộp lệ phí môn bài hàng năm, trừ các trường hợp được miễn lệ phí môn bài sau:
- Doanh nghiệp tư nhân nuôi trồng, đánh bắt thủy, hải sản và dịch vụ hậu cần nghề cá.
- Chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân kinh doanh tại địa bàn miền núi. Địa bàn miền núi được xác định theo quy định của Ủy ban Dân tộc.
- Doanh nghiệp tư nhân thành lập mới (được cấp mã số doanh nghiệp mới) được miễn lệ phí môn bài trong năm đầu thành lập hoặc ra hoạt động sản xuất, kinh doanh (từ ngày 01/01 đến ngày 31/12).
Trong thời gian miễn lệ phí môn bài, doanh nghiệp tư nhân thành lập chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh thì chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh được miễn lệ phí môn bài trong thời gian doanh nghiệp tư nhân được miễn lệ phí môn bài.
- Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp nhỏ và vừa chuyển từ hộ kinh doanh (theo quy định tại Điều 16 Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa) được miễn lệ phí môn bài trong thời hạn 03 năm kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu.
Trong thời gian miễn lệ phí môn bài, doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp nhỏ và vừa thành lập chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh thì chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh được miễn lệ phí môn bài trong thời gian doanh nghiệp tư nhân được miễn lệ phí môn bài.
Hồ sơ khai lệ phí môn bài bao gồm:
- Tờ khai lệ phí môn bài (theo Mẫu 01/LPMB Phụ lục II ban hành theo Thông tư 80/2021/TT-BTC);
- Giấy ủy quyền thực hiện thủ tục nếu không phải là người đại diện theo pháp luật thực hiện công việc.
Thời hạn nộp hồ sơ khai lệ phí môn bài:
- Doanh nghiệp tư nhân mới thành lập (bao gồm cả doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp nhỏ và vừa chuyển từ hộ kinh doanh) hoặc có thành lập thêm chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh hoặc bắt đầu hoạt động sản xuất, kinh doanh thực hiện nộp hồ sơ khai lệ phí môn bài chậm nhất là ngày 30/01 năm sau năm thành lập hoặc bắt đầu hoạt động sản xuất, kinh doanh.
- Trường hợp trong năm có thay đổi về vốn thì doanh nghiệp tư nhân nộp hồ sơ khai lệ phí môn bài chậm nhất là ngày 30/01 năm sau năm phát sinh thông tin thay đổi.
Địa điểm nộp hồ sơ khai lệ phí môn bài:
- Cơ quan thuế quản lý địa bàn trụ sở chính.
- Cơ quan thuế quản lý nơi có chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh trong trường hợp chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh khác tỉnh, thành phố với nơi có trụ sở chính.
Mức nộp lệ phí môn bài:
Mức nộp lệ phí môn bài của doanh nghiệp tư nhân được căn cứ theo vốn điều lệ ghi trong Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, cụ thể như sau:
- Doanh nghiệp có vốn điều lệ trên 10 tỷ đồng: 3,000,000 đồng/năm
- Doanh nghiệp có vốn điều lệ từ 10 tỷ đồng trở xuống: 2,000,000 đồng/năm
- Chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh: 1,000,000 đồng/năm
Lưu ý:
– Nếu doanh nghiệp tư nhân có thay đổi vốn điều lệ thì căn cứ để xác định mức thu lệ phí môn bài là vốn điều lệ của năm trước liền kề năm tính lệ phí môn bài.
– Trường hợp vốn điều lệ được ghi trong Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh bằng ngoại tệ thì quy đổi ra tiền đồng Việt Nam để làm căn cứ xác định mức lệ phí môn bài theo tỷ giá mua vào của ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng nơi doanh nghiệp tư nhân mở tài khoản tại thời điểm doanh nghiệp tư nhân nộp tiền vào ngân sách nhà nước.
– Doanh nghiệp tư nhân và chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh của doanh nghiệp (thuộc trường hợp không được miễn lệ phí môn bài trong năm đầu thành lập hoặc ra hoạt động sản xuất, kinh doanh) được thành lập, được cấp đăng ký thuế và mã số thuế, mã số doanh nghiệp trong thời gian của 06 tháng đầu năm thì nộp mức lệ phí môn bài cả năm; nếu thành lập, được cấp đăng ký thuế và mã số thuế, mã số doanh nghiệp trong thời gian 06 tháng cuối năm thì nộp 50% mức lệ phí môn bài cả năm.
– Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp nhỏ và vừa chuyển đổi từ hộ kinh doanh (bao gồm cả chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh) khi hết thời gian được miễn lệ phí môn bài (năm thứ tư kể từ năm thành lập doanh nghiệp): trường hợp kết thúc trong thời gian 06 tháng đầu năm thì nộp mức lệ phí môn bài cả năm, trường hợp kết thúc trong thời gian 06 tháng cuối năm thì nộp 50% mức lệ phí môn bài cả năm.
– Nếu doanh nghiệp tư nhân đang hoạt động có văn bản gửi cơ quan thuế quản lý trực tiếp hoặc cơ quan đăng ký kinh doanh về việc tạm ngừng hoạt động sản xuất, kinh doanh trong năm dương lịch (từ ngày 01/01 đến ngày 31/12) thì KHÔNG phải nộp lệ phí môn bài của năm tạm ngừng kinh doanh nếu đáp ứng 02 điều kiện sau:
- Văn bản xin tạm ngừng hoạt động sản xuất, kinh doanh gửi cơ quan thuế hoặc cơ quan đăng ký kinh doanh trước thời hạn phải nộp lệ phí theo quy định (ngày 30/01 hàng năm).
- Chưa nộp lệ phí môn bài của năm xin tạm ngừng hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Trường hợp tạm ngừng hoạt động sản xuất, kinh doanh không đảm bảo điều kiện nêu trên thì doanh nghiệp tư nhân nộp mức lệ phí môn bài cả năm.
Thời hạn nộp lệ phí môn bài: Chậm nhất là ngày 30/01 hàng năm.
Đối với doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp nhỏ và vừa chuyển đổi từ hộ kinh doanh (bao gồm cả chi nhanh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh của doanh nghiệp) khi kết thúc thời gian được miễn lệ phí môn bài (năm thứ tư kể từ năm thành lập doanh nghiệp) thì thời hạn nộp lệ phí môn bài như sau:
- Trường hợp kết thúc thời gian miễn lệ phí môn bài trong thời gian 06 tháng đầu năm thì thời hạn nộp lệ phí môn bài chậm nhất là ngày 30/7 năm kết thúc thời gian miễn.
- Trường hợp kết thúc thời gian miễn lệ phí môn bài trong thời gian 06 tháng cuối năm thì thời hạn nộp lệ phí môn bài chậm nhất là ngày 30/01 năm liền kề năm kết thúc thời gian miễn.
>>>> Xem thêm bài viết: Hồ sơ và thủ tục thành lập doanh nghiệp tư nhân chi tiết
4. Các câu hỏi thường gặp về quy định về thuế môn bài trong doanh nghiệp tư nhân
Các hình thức xử phạt khi doanh nghiệp tư nhân nộp chậm hoặc không nộp thuế môn bài là gì?
Nếu doanh nghiệp tư nhân nộp chậm hoặc không nộp thuế môn bài, sẽ bị xử phạt hành chính với mức phạt từ 500.000 đồng đến 2 triệu đồng, tùy thuộc vào thời gian chậm nộp. Ngoài ra, doanh nghiệp còn phải nộp tiền lãi phát sinh do chậm nộp thuế theo quy định.
Doanh nghiệp tư nhân có thể được giảm hoặc miễn thuế môn bài trong những trường hợp nào?
Doanh nghiệp tư nhân có thể được miễn thuế môn bài trong năm đầu tiên thành lập và trong các trường hợp đặc biệt như doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, y tế, và các lĩnh vực được nhà nước ưu tiên phát triển. Ngoài ra, doanh nghiệp ngừng hoạt động trong năm cũng có thể được miễn thuế môn bài.
Những lỗi phổ biến mà doanh nghiệp tư nhân thường gặp phải khi kê khai và nộp thuế môn bài là gì?
Những lỗi phổ biến bao gồm kê khai sai thông tin về vốn điều lệ hoặc doanh thu, nộp thuế chậm, không nộp đúng số tiền thuế môn bài, và không cập nhật các thay đổi về quy định thuế kịp thời. Để tránh những lỗi này, doanh nghiệp cần thường xuyên theo dõi và tuân thủ đúng quy định pháp luật.
Việc nắm vững các quy định về thuế môn bài không chỉ giúp doanh nghiệp tư nhân hoạt động minh bạch và hiệu quả mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững. Doanh nghiệp cần thường xuyên cập nhật thông tin và tuân thủ đúng quy định để tránh những rủi ro không đáng có. Nếu gặp khó khăn trong quá trình tìm hiểu, hãy liên hệ ACC Đồng Nai để được tư vấn trực tiếp và nhanh nhất.