Trị giá tính thuế nhập khẩu là gì?

Trị giá tính thuế nhập khẩu là một yếu tố quan trọng trong quy trình thông quan hàng hóa tại Việt Nam, giúp xác định mức thuế mà các doanh nghiệp và cá nhân phải nộp khi nhập khẩu hàng hóa vào thị trường nội địa. Cùng ACC Đồng Nai hiểu rõ về trị giá tính thuế nhập khẩu để giúp doanh nghiệp tuân thủ đúng quy định của pháp luật và tránh được các rủi ro pháp lý và tài chính liên quan qua bài viết sau. 

1. Trị giá tính thuế nhập khẩu là gì?

Trị giá tính thuế nhập khẩu là một khái niệm quan trọng trong hệ thống thuế xuất nhập khẩu, giúp xác định số thuế mà các doanh nghiệp hoặc cá nhân phải nộp khi nhập khẩu hàng hóa vào Việt Nam. Đây là căn cứ để cơ quan hải quan tính toán và thu thuế, đồng thời giúp đảm bảo công bằng trong việc áp dụng các mức thuế cho từng loại hàng hóa.

Theo Điều 8 của Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu 2016, trị giá tính thuế nhập khẩu được xác định là trị giá hải quan của hàng hóa. Cụ thể, trị giá hải quan là giá trị thực tế của hàng hóa tại thời điểm nhập khẩu, được khai báo trên tờ khai hải quan và được cơ quan hải quan xác minh.

Để xác định trị giá hải quan, cần có đầy đủ thông tin về giá trị giao dịch của hàng hóa, bao gồm giá mua bán của hàng hóa và các chi phí phát sinh liên quan như phí vận chuyển, bảo hiểm, kho bãi, chi phí xếp dỡ, v.v. Việc xác định trị giá này đảm bảo rằng thuế nhập khẩu được tính toán chính xác và công bằng.

2. Các yếu tố cấu thành trị giá hải quan

Trị giá tính thuế nhập khẩu bao gồm nhiều yếu tố, trong đó yếu tố quan trọng nhất là giá trị hợp đồng mua bán hàng hóa. Tuy nhiên, giá trị hợp đồng này cần được điều chỉnh để tính đến các yếu tố liên quan đến việc vận chuyển và các chi phí khác, như sau:

• Giá trị hợp đồng mua bán: Đây là giá mua bán thực tế của hàng hóa giữa người bán và người mua. Đây là yếu tố quan trọng nhất trong việc xác định trị giá tính thuế nhập khẩu.
• Chi phí vận chuyển và bảo hiểm: Các chi phí liên quan đến vận chuyển hàng hóa, bảo hiểm cho hàng hóa khi vận chuyển cũng được tính vào trị giá hải quan. Đặc biệt, đối với các trường hợp mua bán quốc tế, chi phí vận chuyển từ cảng nước ngoài đến Việt Nam sẽ được cộng vào trị giá tính thuế.
• Phí cảng và chi phí xếp dỡ: Nếu có các chi phí này phát sinh trong quá trình nhập khẩu, chúng cũng sẽ được tính vào trị giá tính thuế. Các chi phí này cần được chứng minh qua các chứng từ hợp lệ như hóa đơn, biên lai.
• Các chi phí khác: Ngoài các chi phí nêu trên, nếu có các chi phí phát sinh khác liên quan đến việc nhập khẩu hàng hóa (như phí kiểm tra chất lượng, kiểm định hàng hóa, v.v.), cũng cần phải đưa vào tính toán trị giá tính thuế.

3. Thời điểm tính thuế nhập khẩu

Thời điểm tính thuế nhập khẩu được quy định là thời điểm đăng ký tờ khai hải quan, theo Điều 8 của Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu 2016. Khi doanh nghiệp thực hiện đăng ký tờ khai hải quan, đây là lúc chính thức xác định trị giá tính thuế và thuế nhập khẩu phải nộp.

Đặc biệt, trong một số trường hợp, nếu hàng hóa thuộc đối tượng không chịu thuế hoặc được miễn thuế, hoặc nếu áp dụng thuế suất khác, thời điểm tính thuế có thể thay đổi. Trong những trường hợp này, cơ quan hải quan sẽ căn cứ vào các thay đổi trong tờ khai hải quan mới để tính toán lại thuế nhập khẩu.

>>>> Xem thêm bài viết: Cơ quan thuế tiếng Anh là gì?

4. Các phương pháp xác định trị giá tính thuế nhập khẩu

Có nhiều phương pháp để xác định trị giá tính thuế nhập khẩu, tùy vào loại hàng hóa và các yếu tố cụ thể liên quan đến giao dịch nhập khẩu. Dưới đây là một số phương pháp chủ yếu:

• Phương pháp xác định theo giá trị giao dịch (CIF): Đây là phương pháp phổ biến nhất, áp dụng đối với hầu hết các loại hàng hóa nhập khẩu. Trị giá tính thuế được tính bằng giá trị hợp đồng cộng thêm các chi phí liên quan đến vận chuyển, bảo hiểm và các chi phí khác. CIF là giá trị “Cost, Insurance, and Freight” (Chi phí, bảo hiểm và vận chuyển).
• Phương pháp khác: Trong trường hợp không thể xác định trị giá tính thuế qua phương pháp giá trị giao dịch, cơ quan hải quan có thể sử dụng các phương pháp khác như phương pháp so sánh với trị giá của các hàng hóa tương tự hoặc phương pháp xác định trị giá qua chi phí sản xuất.

5. Trị giá tính thuế nhập khẩu và các loại thuế suất

Trị giá tính thuế nhập khẩu ảnh hưởng trực tiếp đến mức thuế mà doanh nghiệp hoặc cá nhân phải nộp. Thuế suất áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu có thể thay đổi tùy theo các yếu tố như sau:

• Thuế suất ưu đãi: Áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu từ các nước hoặc khu vực có hiệp định thương mại với Việt Nam, giúp giảm thuế suất đối với các mặt hàng có xuất xứ từ các nước này.
• Thuế suất thông thường: Áp dụng đối với các hàng hóa không thuộc diện được hưởng ưu đãi thuế. Thuế suất này được quy định theo mức thuế chuẩn đối với từng nhóm hàng hóa.
• Thuế suất đặc biệt: Áp dụng đối với hàng hóa có thỏa thuận ưu đãi đặc biệt trong các hiệp định quốc tế mà Việt Nam tham gia, ví dụ như thuế suất ưu đãi đặc biệt đối với hàng hóa nhập khẩu từ các nước trong khối ASEAN hoặc các nước thuộc khu vực FTA.
• Thuế suất theo từng loại mặt hàng: Cơ quan hải quan sẽ xác định thuế suất cụ thể cho từng mặt hàng nhập khẩu dựa trên danh mục hàng hóa nhập khẩu, biểu thuế và các hiệp định thương mại quốc tế mà Việt Nam ký kết.

6. Trường hợp ngoại lệ và điều chỉnh trị giá tính thuế nhập khẩu

Trong một số trường hợp, trị giá tính thuế nhập khẩu có thể được điều chỉnh hoặc áp dụng ngoại lệ. Các trường hợp này bao gồm:

• Hàng hóa xuất xứ đặc biệt: Các mặt hàng có nguồn gốc từ các nước có hiệp định thương mại với Việt Nam có thể được miễn hoặc giảm thuế suất tùy vào các điều khoản của hiệp định.
• Miễn thuế: Các hàng hóa thuộc đối tượng được miễn thuế nhập khẩu theo quy định của Nhà nước hoặc các thỏa thuận quốc tế.
• Điều chỉnh trị giá: Nếu cơ quan hải quan phát hiện sai sót trong việc khai báo trị giá tính thuế hoặc có thay đổi về giá trị hàng hóa trong quá trình nhập khẩu, trị giá tính thuế có thể được điều chỉnh để đảm bảo tính chính xác trong việc thu thuế.

7. Quy trình và thủ tục khai báo trị giá tính thuế nhập khẩu

Để khai báo trị giá tính thuế nhập khẩu đúng quy định, các doanh nghiệp cần tuân thủ quy trình khai báo tờ khai hải quan và cung cấp đầy đủ các chứng từ liên quan đến trị giá hàng hóa nhập khẩu, bao gồm hợp đồng mua bán, hóa đơn thương mại, chứng từ vận chuyển, bảo hiểm, phí cảng, v.v. Việc khai báo chính xác trị giá tính thuế giúp giảm thiểu rủi ro bị xử phạt hoặc yêu cầu điều chỉnh trị giá sau này.

>>>> Xem thêm bài viết: Cưỡng chế hành chính là gì?

8. Các lưu ý khi xác định trị giá tính thuế nhập khẩu

• Chú ý đến việc khai báo đúng giá trị hợp đồng: Doanh nghiệp cần lưu ý khai báo đúng giá trị của hợp đồng mua bán, vì trị giá này là yếu tố quan trọng nhất trong việc xác định trị giá tính thuế.
• Kiểm tra các chi phí phát sinh: Ngoài giá trị hợp đồng, các chi phí phát sinh khác như vận chuyển, bảo hiểm cần được tính toán chính xác để tránh thiếu sót.
• Hồ sơ chứng từ đầy đủ và chính xác: Các chứng từ liên quan đến việc nhập khẩu hàng hóa cần phải đầy đủ và hợp pháp để đảm bảo tính chính xác khi khai báo trị giá tính thuế.
• Tránh khai báo sai trị giá tính thuế: Sai sót trong khai báo trị giá tính thuế có thể dẫn đến việc bị xử phạt hoặc yêu cầu điều chỉnh sau khi kiểm tra của cơ quan hải quan.

9. Mọi người cùng hỏi

Nếu tôi khai báo trị giá tính thuế sai, tôi sẽ bị xử lý thế nào?

Nếu cơ quan hải quan phát hiện sai sót trong việc khai báo trị giá tính thuế, doanh nghiệp sẽ phải điều chỉnh lại tờ khai và nộp đủ thuế còn thiếu. Ngoài ra, doanh nghiệp có thể bị phạt hành chính tùy vào mức độ sai sót.

Trị giá tính thuế nhập khẩu có thể thay đổi sau khi khai báo không?

Trị giá tính thuế nhập khẩu có thể thay đổi nếu có sai sót trong khai báo hoặc nếu có các điều chỉnh từ cơ quan hải quan. Doanh nghiệp cần làm thủ tục điều chỉnh kịp thời nếu có thay đổi về trị giá.

Các chi phí liên quan đến vận chuyển và bảo hiểm có được tính vào trị giá tính thuế không?

Có, các chi phí vận chuyển và bảo hiểm sẽ được tính vào trị giá tính thuế nhập khẩu nếu chúng phát sinh trong quá trình nhập khẩu hàng hóa.

Bài viết trên ACC Đồng Nai cung cấp cái nhìn chi tiết về trị giá tính thuế nhập khẩu, các yếu tố ảnh hưởng đến trị giá này, các phương pháp xác định và những lưu ý quan trọng khi khai báo trị giá tính thuế nhập khẩu.