Nông sản hiện là một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ đạo của Việt Nam, đạt giá trị hơn 62 tỷ USD trong năm 2024. Với tiềm năng lớn về sản xuất và chế biến, Việt Nam đang hướng tới việc mở rộng thị phần trên thị trường quốc tế. Tuy nhiên, các doanh nghiệp trong ngành, đặc biệt tại Đồng Nai – một tỉnh nổi bật với nhiều sản phẩm và doanh nghiệp xuất khẩu nông sản – vẫn đang đối mặt với không ít khó khăn.
Tại Đồng Nai, kim ngạch xuất khẩu nông sản năm 2024 đã tiến gần mốc 2 tỷ USD và có thể vượt 3 tỷ USD trong năm nay nếu các nhà vườn và doanh nghiệp tăng cường liên kết để đẩy mạnh xuất khẩu nông sản tươi cũng như sản phẩm chế biến. Dù vậy, các doanh nghiệp tại đây gặp phải những trở ngại lớn như chi phí vận tải, logistics cao, cùng với hạn chế về công nghệ bảo quản và quản lý sản xuất.
Theo các chuyên gia, doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam, bao gồm cả Đồng Nai, còn thiếu các chứng nhận tiêu chuẩn quốc tế, kỹ năng quản trị nhân sự, tài chính, tiếp thị và bán hàng. Nhiều doanh nghiệp cũng chưa xây dựng được chiến lược kinh doanh bài bản và thiếu hiểu biết về xu hướng thị trường, dẫn đến khó khăn trong việc lựa chọn thị trường xuất khẩu phù hợp. Ông Lê Thanh Hòa, Phó Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), chỉ ra rằng mô hình sản xuất nhỏ lẻ, manh mún của các hộ nông dân Việt Nam khiến chi phí sản xuất tăng cao, trong khi khâu sơ chế và bảo quản sau thu hoạch chưa được tối ưu.
Các thị trường lớn như Trung Quốc, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc và New Zealand đặt ra yêu cầu nghiêm ngặt về kiểm tra dư lượng thuốc bảo vệ thực vật và đánh giá rủi ro, khiến nông sản Việt Nam phải cạnh tranh gay gắt với các nước ASEAN có sản phẩm tương tự. Để vượt qua thách thức, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam nhấn mạnh ngành nông nghiệp đang chuyển đổi sang mô hình kinh tế ứng dụng công nghệ cao, hướng tới gia tăng giá trị và phát triển bền vững.
Các chuyên gia khuyến nghị doanh nghiệp cần tận dụng tối đa tài nguyên địa phương, áp dụng công nghệ hiện đại và nắm bắt xu hướng thị trường quốc tế. Việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và triển khai bán hàng đa kênh cũng được xem là giải pháp giúp mở rộng cơ hội hợp tác và đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng. Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, cho rằng đầu tư vào sản xuất, chế biến và bảo quản, cùng với việc tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế, sẽ là chìa khóa để nông sản Việt thâm nhập sâu hơn vào các thị trường khó tính như châu Âu, Mỹ và Nhật Bản.
Bên cạnh đó, ông Lê Thanh Hòa khuyến khích doanh nghiệp tận dụng lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam đã ký kết để hưởng ưu đãi thuế quan, đồng thời mở rộng sang các thị trường tiềm năng như thực phẩm Halal tại Trung Đông và châu Phi. Sự hỗ trợ từ Nhà nước trong định hướng thị trường, điều tiết sản xuất và thúc đẩy liên kết ngành nghề cũng đóng vai trò quan trọng để đảm bảo phát triển bền vững cho ngành nông nghiệp xuất khẩu.
Với những lợi thế sẵn có và sự nỗ lực cải thiện, doanh nghiệp xuất khẩu nông sản tại Đồng Nai nói riêng và Việt Nam nói chung hoàn toàn có thể vượt qua khó khăn để khẳng định vị thế trên bản đồ nông sản thế giới.
HÃY ĐỂ LẠI THÔNG TIN TƯ VẤN