Trong hành trình khởi nghiệp, bước đầu quan trọng và không thể thiếu là quá trình đăng ký kinh doanh. Tuy nhiên, điều đáng chú ý là “Bất cập trong thủ tục đăng ký kinh doanh” đang trở thành một thách thức đối với doanh nghiệp, đặt ra những thách thức không nhỏ cho sự phát triển bền vững của họ. Những rắc rối này không chỉ làm chậm bước tiến của doanh nghiệp mà còn tác động đáng kể đến khả năng cạnh tranh và sự linh hoạt trong môi trường kinh doanh. Bài viết này sẽ đi sâu vào những bất cập này, nhấn mạnh về tầm quan trọng của việc hiểu rõ vấn đề và đề xuất những giải pháp cụ thể để tối ưu hóa quá trình đăng ký kinh doanh, từ đó thúc đẩy sự phồn thịnh và tích cực hóa môi trường kinh doanh.
Thủ tục đăng ký kinh doanh là quá trình mà một tổ chức hoặc cá nhân phải thực hiện để chính thức đưa doanh nghiệp của họ vào hệ thống quản lý và giám sát của cơ quan chính phủ. Quá trình này giúp xác nhận tính hợp pháp của doanh nghiệp, cung cấp thông tin cần thiết cho cơ quan quản lý, và tạo điều kiện cho doanh nghiệp tham gia các hoạt động kinh doanh một cách hợp pháp.
Quy trình thực hiện thủ tục đăng ký kinh doanh
2.1. Thủ tục đăng ký kinh doanh gồm các bước
Bước 1: Đăng ký tài khoản nộp hồ sơ cấp giấy phép đăng ký kinh doanh.
Đăng ký doanh nghiệp sử dụng tài khoản tại hệ thống dangkykinhdoanh.gov.vn
Đăng ký hộ kinh doanh cá thể tại Hà Nội sử dụng tài khoản tại hệ thống dichvucong.hanoi.gov.vn
Bước 2: Chuẩn bị hồ sơ đăng ký giấy phép kinh doanh. Bước 3: Scan hồ sơ và nộp hồ sơ đăng ký giấy phép kinh doanh. Bước 4: Đóng lệ phí đăng ký kinh doanh. Bước 5: Nhận giấy phép đăng ký kinh doanh.
Doanh nghiệp sẽ được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp đồng thời là mã số thuế.
Hộ kinh doanh cá thể sẽ được cấp Giấy phép đăng ký hộ kinh doanh nhưng mã số đăng ký kinh doanh không đồng thời là mã số thuế. Hộ kinh doanh sẽ phải thực hiện tiếp bước đăng ký cấp mã số thuế sau khi nhận giấy phép kinh doanh.
2.2. Thủ tục đăng ký giấy phép kinh doanh
Hiện nay, theo quy định của pháp luật Việt Nam, khi bắt đầu tiến hành kinh doanh trên thương trường, người khởi nghiệp có một số lựa chọn về mô hình kinh doanh. Cụ thể: – Đăng ký kinh doanh thành lập hộ kinh doanh cá thể; – Đăng ký kinh doanh thành lập doanh nghiệp: Khác với tiến hành đăng ký kinh doanh hộ cá thể, khởi nghiệp theo hình thức thành lập doanh nghiệp người khởi nghiệp có một số lựa chọn một trong các loại hình doanh nghiệp theo Luật Doanh nghiệp 2020 có hiệu lực 01/01/2021 như sau:
Thành lập doanh nghiệp tư nhân;
Thành lập công ty TNHH: bao gồm: công ty TNHH một thành viên hoặc Công ty TNHH hai thành viên trở lên.
Thành lập công ty cổ phần;
Thành lập công ty hợp danh (đối với một số lĩnh vực đặc thù).
Những bất cập trong thủ tục đăng ký kinh doanh
Trong khoảng 5 năm trở lại đây, trên cả nước có trung bình khoảng 130.000 doanh nghiệp được đăng ký thành lập mới mỗi năm. Đây là một con số khá lớn, cho thấy hoạt động đăng ký doanh nghiệp đã và đang đáp ứng được nhu cầu gia nhập thị trường của các nhà đầu tư. Cùng với sự ra đời của Luật doanh nghiệp 2014 đến nay là Luật doanh nghiệp 2020 và Luật đầu tư 2014, các thủ tục thành lập doanh nghiệp mang tính chất “hành chính” đã được cải cách, tinh giảm, góp phần đáng kể cải thiện môi trường đầu tư và phát huy tốt quyền tự do kinh doanh của doanh nghiệp.
Công ty Luật TNHH An Hòa là đơn vị có chuyên môn và kinh nghiệm trong việc thực hiện những thủ tục pháp lý liên quan đến doanh nghiệp, được tiếp xúc với rất nhiều doanh nghiệp với những vấn đề khác nhau đã và đang gặp phải trong việc đăng ký kinh doanh, nhận thấy hoạt động đăng ký thủ tục kinh doanh tuy đang dần được cải thiện, nhưng vẫn còn những bất cập, vướng mắc như sau:
Thứ nhất, việc không nhất quán giữa luật doanh nghiệp và hệ thống pháp luật chuyên ngành
Tại Điều 3, Luật doanh nghiệp 2020 có quy định:“Trường hợp luật khác có quy định đặc thù về việc thành lập, tổ chức quản lý, tổ chức lại, giải thể và hoạt động có liên quan của doanh nghiệp thì áp dụng quy định của luật đó.” Theo đó, Luật doanh nghiệp 2020 chỉ quy định cụ thể về việc đăng ký thành lập cho các chủ thể kinh doanh như doanh nghiệp tư nhân, công ty hợp danh, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần nhưng không phục vụ đăng ký trong lĩnh vực đặc thù trong luật chuyên ngành bao gồm: (1). Luật các tổ chức tín dụng (2). Luật chứng khoán (3). Luật kinh doanh bảo hiểm (4). Luật dược (5). Luật đấu thầu (6). Luật xây dựng (7). Luật kinh doanh bất động sản (8). Luật vận tải đường bộ (9). Luật vận tải thủy (10). Luật hàng không dân dụng Việt Nam (11). Luật hành nghề y dược (12). Luật báo chí (13). Luật xuất bản (14). Luật giáo dục (15). Luật dạy nghề (16). Luật luật sư (17). Luật công chứng (18). Luật kiểm toán (19). Luật kế toán (20). Một số luật khác.
Ngày 04 tháng 01 năm 2021, Nghị định 01/2021/NĐ-CP ra đời, thay thế cho nghị định 78/2015/NĐ-CP giúp cải thiện đáng kể thủ tục đăng ký kinh doanh, tuy nhiên những doanh nghiệp trong lĩnh vực đặc thù vẫn phải thực hiện đăng ký tại cơ quan chuyển ngành, nơi mà những quy định mang tính “cởi trói” này lại không được áp dụng.
Thứ hai, bất cập trong thời gian thực hiện thủ tục đăng ký kinh doanh
So với trước đây, thời gian thực hiện thủ tục thành lập doanh nghiệp đã rút ngắn đáng kể với thời gian trung bình để các tỉnh/thành phố trả kết quả chỉ là 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ. Tuy nhiên trên thực tế, thời gian xét duyệt hồ sơ của cơ quan đăng ký kinh doanh có thể kéo dài hơn so với quy định. Nguyên do là những năm gần đây, số lượng doanh nghiệp đăng ký thành lập ngày một tăng lên nhưng số lượng chuyên viên phụ trách lại không thay đổi, quy trình mang tính chuyên môn, nghiệp vụ lại chưa được cải thiện, do vậy dù muốn cũng chưa thể đáp ứng được yêu cầu đặt ra. Nhiều trường hợp phải chờ rất lâu để hoàn thành thủ tục đăng ký doanh nghiệp.
Thứ ba, pháp luật về đăng ký doanh nghiệp vẫn còn bất cập liên quan đến ngành nghề kinh doanh
Một vấn đề khác luôn luôn được các doanh nghiệp đặt ra cho Luật An Hòa đó là: Làm thế nào để ghi đúng mã ngành kinh doanh trong thủ tục đăng ký kinh doanh? Hiện nay, xuất hiện rất nhiều ngành nghề kinh doanh mới, lạ khiến cho doanh nghiệp bị lúng túng trong việc ghi mã ngành nghề, chuyên viên đăng ký kinh doanh gặp khó khăn trong việc rà soát và áp mã. Điều này dẫn đến việc nhiều hồ sơ đăng ký kinh doanh sau khi gửi lên cơ quan có thẩm đều bị “trả về”. Nhiều doanh nghiệp không thể tìm ra mã ngành nào phù hợp với hoạt động kinh doanh hoặc hiểu sai về các mã ngành kinh doanh khiến cho việc khai mã ngành hết sức khó khăn. Lúc đó, một thủ tục tưởng như linh hoạt, đơn giản lại trở nên rắc rối, gây nhiều phiền toái cho doanh nghiệp.
Thứ tư, việc áp dụng công nghệ trực tuyến trong đăng ký doanh nghiệp vẫn còn khó khăn
Theo Thông tư số 01/2013/TT-BKHĐT ngày 21/01/2013 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư thì kể từ ngày 15/04/2013, đăng ký doanh nghiệp qua mạng điện tử chính thức triển khai trên phạm vi cả nước. Quy định này nhằm giảm tải nhiều thủ tục rườm rà khi các cá nhân phải trực tiếp đến cơ quan hành chính Nhà nước để thực hiện nhiều thủ tục đăng ký. Tuy nhiên, qua thực tế triển khai, doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn trong việc sử dụng công cụ trực tuyến để đăng ký. Nguyên nhân là do doanh nghiệp trực tuyến tương đối phức tạp. Để thao tác hoàn thành bộ hồ sơ đăng ký, nhà đầu tư phải đọc toàn bộ Hướng dẫn quy trình đăng ký doanh nghiệp qua mạng điện tử tại cổng thông tin đăng ký doanh nghiệp quốc gia và phải biết điền đúng ngành nghề trong hệ thống ngành nghề kinh doanh, phải nắm rõ luật… Điều này khiến cho các doanh nghiệp bị lúng túng, thao tác sai, dẫn đến kết quả không như mong đợi.
Câu hỏi thường gặp
Có những khía cạnh cụ thể nào của thủ tục đăng ký kinh doanh gây khó khăn cho doanh nghiệp?
Một số khía cạnh cụ thể của thủ tục đăng ký kinh doanh có thể gây khó khăn cho doanh nghiệp bao gồm:
Thời Gian Xử Lý: Quá trình xử lý hồ sơ đăng ký kinh doanh có thể mất nhiều thời gian, đặc biệt là khi cơ quan chính phủ đang phải xử lý một lượng lớn đơn đăng ký.
Phí Đăng Ký: Chi phí đăng ký kinh doanh có thể đôi khi là một gánh nặng, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp nhỏ và mới thành lập.
Yêu Cầu Tài Liệu Phức Tạp: Yêu cầu về tài liệu và giấy tờ có thể phức tạp, đòi hỏi doanh nghiệp phải chuẩn bị và tổ chức một lượng lớn thông tin.
Quy định Phức Tạp: Các quy định và hướng dẫn đăng ký kinh doanh có thể phức tạp và khó hiểu, đặc biệt đối với những người mới tham gia vào lĩnh vực kinh doanh.
Khả năng Thực Hiện Trực Tuyến Hạn Chế: Trong một số trường hợp, quá trình đăng ký vẫn phải được thực hiện trực tiếp tại các cơ quan quản lý, điều này có thể tạo ra sự bất tiện đối với doanh nghiệp.
Yêu Cầu Bổ Sung Nhiều Lần: Cơ quan quản lý có thể yêu cầu doanh nghiệp bổ sung thông tin hoặc điều chỉnh hồ sơ nhiều lần trước khi chấp nhận đăng ký.
Làm thế nào để giảm thiểu thời gian và chi phí khi thực hiện thủ tục đăng ký kinh doanh?
Nắm Rõ Quy Trình: Để giảm thiểu thời gian và chi phí trong quá trình đăng ký kinh doanh, việc đầu tiên cần thực hiện là nắm rõ quy trình đăng ký.
Sử Dụng Dịch Vụ Trực Tuyến: Một giải pháp hiệu quả để giảm bớt thời gian và bất tiện là tận dụng các dịch vụ đăng ký kinh doanh trực tuyến mà cơ quan chính phủ cung cấp..
Chuẩn Bị Giấy Tờ Sẵn Sàng: Việc chuẩn bị trước các giấy tờ cần thiết là bước quan trọng giúp doanh nghiệp giảm thiểu thời gian cần thiết để hoàn thành hồ sơ.
Tìm Hiểu Về Chi Phí Đăng Ký: Việc hiểu rõ về chi phí đăng ký là quan trọng để doanh nghiệp có thể lập kế hoạch ngân sách một cách hợp lý.
Liên Hệ Trực Tiếp với Cơ Quan Đăng Ký: Trước khi bắt đầu quá trình đăng ký, việc liên hệ trực tiếp với cơ quan đăng ký giúp doanh nghiệp có thông tin chính xác và đầy đủ nhất.
Quy trình đăng ký kinh doanh ở Việt Nam có những thay đổi gì và làm thế nào doanh nghiệp có thể điều chỉnh để thích ứng?
Quy trình đăng ký kinh doanh ở Việt Nam có thể trải qua những thay đổi để nâng cao tính hiệu quả và thuận lợi cho doanh nghiệp. Các thay đổi này có thể bao gồm các biện pháp giảm thời gian xử lý, giảm bớt khâu thủ tục, và cập nhật theo xu hướng công nghiệp và pháp luật mới. Để doanh nghiệp có thể thích ứng với những thay đổi này, có một số hướng dẫn cụ thể:
Theo Dõi Các Thông Báo và Luật Pháp Mới: Doanh nghiệp cần thường xuyên theo dõi các thông báo từ cơ quan chính phủ và tổ chức quản lý để cập nhật thông tin về bất kỳ thay đổi nào trong quy trình đăng ký kinh doanh và các quy định liên quan.
Tận Dụng Các Dịch Vụ Trực Tuyến: Nếu có sự chuyển đổi sang hình thức trực tuyến trong quy trình đăng ký, doanh nghiệp nên tận dụng và tích hợp các công nghệ mới để giảm bớt thời gian và giảm chi phí.
Thực Hiện Nghiên Cứu và Đánh Giá Hiệu Suất: Đánh giá quy trình hiện tại của doanh nghiệp và so sánh với các thay đổi mới. Nghiên cứu về các tiện ích và hạn chế của các điều chỉnh mới để đảm bảo doanh nghiệp sẵn sàng thích ứng.
Chuẩn Bị Tài Liệu Trước: Tổ chức và chuẩn bị tài liệu cần thiết trước đóng một vai trò quan trọng trong việc giảm thời gian xử lý. Doanh nghiệp nên cập nhật và duy trì các giấy tờ quan trọng liên quan đến đăng ký kinh doanh.
Bằng cách thực hiện những bước này, doanh nghiệp có thể điều chỉnh dễ dàng và thích ứng với các thay đổi trong quy trình đăng ký kinh doanh ở Việt Nam, giúp tối ưu hóa hiệu suất kinh doanh của họ. Trên đây là toàn bộ thông tin màACC Đồng Nai chia sẽ đến Quý bạn đọc về vấn đề Bất cập trong thủ tục đăng ký kinh doanh
