Trong quá trình thực hiện các hoạt động kinh doanh, nhiều chủ hộ kinh doanh đăng ký hoạt động nhưng lại không bắt đầu hay tiếp tục kinh doanh vì một lý do nào đó. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là: đăng ký kinh doanh nhưng không kinh doanh có bị phạt không? Pháp luật hiện hành có những quy định nào đối với tình huống này và mức phạt có thể lên đến bao nhiêu? Bài viết dưới đây ACC Đồng Nai sẽ giải đáp những thắc mắc này để giúp chủ hộ kinh doanh có cái nhìn rõ ràng về nghĩa vụ của mình.

1. Hộ kinh doanh là gì?
Hộ kinh doanh là một trong những loại hình tổ chức kinh doanh phổ biến hiện nay, đặc biệt là đối với những cá nhân hoặc hộ gia đình có ý định kinh doanh quy mô nhỏ. Theo Điều 79 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, hộ kinh doanh có thể được đăng ký bởi một cá nhân hoặc các thành viên trong hộ gia đình, chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh.
Hình thức này đơn giản hơn nhiều so với các loại hình doanh nghiệp lớn, giúp tiết kiệm chi phí và thủ tục pháp lý. Hộ kinh doanh thường có các đặc điểm sau:
- Được đăng ký và chịu trách nhiệm bởi một cá nhân hoặc hộ gia đình.
- Không yêu cầu vốn điều lệ tối thiểu, dễ dàng tiếp cận hơn so với các công ty, doanh nghiệp.
- Không cần phải có nhiều nhân sự, có thể kinh doanh một mình hoặc với một vài người trong gia đình.
Tuy nhiên, nhiều trường hợp chủ hộ kinh doanh đăng ký nhưng lại không thực hiện hoạt động kinh doanh. Vậy trong trường hợp này, hộ kinh doanh có bị phạt không? Câu trả lời sẽ được giải đáp qua các quy định pháp luật dưới đây.
2. Đăng ký kinh doanh nhưng không kinh doanh có bị phạt không?
Đây là một câu hỏi mà nhiều chủ hộ kinh doanh băn khoăn khi đã đăng ký nhưng không thực hiện hoạt động. Câu trả lời là có thể bị phạt nếu không thực hiện các nghĩa vụ thông báo theo quy định của pháp luật.
Theo Điều 91 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, nếu hộ kinh doanh muốn tạm ngừng kinh doanh từ 30 ngày trở lên, phải thông báo với cơ quan đăng ký kinh doanh và cơ quan thuế quản lý trực tiếp. Việc không thực hiện thông báo tạm ngừng có thể bị xử phạt.
Điều này có nghĩa là, nếu hộ kinh doanh không kinh doanh trong một thời gian dài mà không thông báo tạm ngừng hoạt động, sẽ bị xem là vi phạm pháp luật. Nếu không thông báo cho cơ quan có thẩm quyền, mức phạt có thể lên đến 10 triệu đồng.
Trường hợp hộ kinh doanh không có kế hoạch kinh doanh lâu dài hoặc không thể tiếp tục hoạt động, việc chấm dứt hoạt động là cần thiết. Theo Điều 92 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, khi muốn chấm dứt hoạt động kinh doanh, hộ kinh doanh phải gửi thông báo về việc chấm dứt đến cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đã đăng ký, kèm theo các giấy tờ liên quan như:
- Thông báo về việc chấm dứt hiệu lực mã số thuế của cơ quan thuế.
- Bản sao biên bản họp của các thành viên trong hộ gia đình (nếu có) về việc chấm dứt hoạt động.
- Bản gốc Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh.
Nếu không thực hiện thủ tục chấm dứt này, hộ kinh doanh sẽ tiếp tục chịu nghĩa vụ thuế và có thể bị phạt theo các quy định pháp luật.
>>>> Xem thêm bài viết: Hướng dẫn thủ tục đăng ký kinh doanh cho thuê nhà
3. Vi phạm và xử phạt khi không thông báo tạm ngừng hoặc chấm dứt hoạt động

Hành vi vi phạm:
- Không thông báo tạm ngừng kinh doanh: Nếu hộ kinh doanh đã tạm ngừng kinh doanh từ 30 ngày trở lên mà không thông báo cho cơ quan đăng ký kinh doanh và cơ quan thuế, đây là hành vi vi phạm pháp luật.
- Không thông báo chấm dứt hoạt động: Khi hộ kinh doanh muốn chấm dứt hoạt động nhưng không thông báo cho cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện, hoặc không nộp lại bản gốc Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, sẽ bị xử lý vi phạm.
Mức phạt đối với vi phạm:
Theo Điều 63 Nghị định 122/2021/NĐ-CP, các hành vi vi phạm về chế độ thông tin báo cáo của hộ kinh doanh sẽ bị phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 10 triệu đồng. Cụ thể:
- Phạt từ 5 triệu đồng đến 10 triệu đồng đối với hành vi không thông báo tạm ngừng kinh doanh hoặc không thực hiện thông báo chấm dứt hoạt động đúng quy định.
- Nếu không nộp lại Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh khi chấm dứt hoạt động, mức phạt vẫn tương tự.
Ngoài mức phạt tiền, cơ quan có thẩm quyền còn có thể yêu cầu hộ kinh doanh thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả như buộc phải báo cáo tình hình kinh doanh hoặc thực hiện nghĩa vụ thông báo với cơ quan đăng ký kinh doanh.
>>>> Xem thêm bài viết: Hướng dẫn cách đăng ký tài khoản đăng ký kinh doanh
4. Các trường hợp ngoại lệ và giải đáp thắc mắc
Trường hợp không bị phạt:
- Hộ kinh doanh đã thông báo tạm ngừng kinh doanh: Trong trường hợp hộ kinh doanh đã thực hiện đầy đủ thủ tục thông báo tạm ngừng kinh doanh đúng quy định nhưng không thực hiện nghĩa vụ thuế, nếu có lý do chính đáng hoặc chưa có yêu cầu nộp thuế, thì sẽ không bị phạt. Tuy nhiên, việc thông báo là bắt buộc.
- Không kinh doanh do lý do bất khả kháng: Nếu hộ kinh doanh không thể tiếp tục hoạt động do lý do khách quan như thiên tai, dịch bệnh, có thể được xem xét miễn phạt hoặc giảm nhẹ hình thức xử lý.
>>>> Xem thêm bài viết: Hồ sơ và thủ tục đăng ký giấy phép kinh doanh cầm đồ
5. Mọi người cùng hỏi
Hộ kinh doanh không hoạt động có cần phải thông báo tạm ngừng kinh doanh không?
Có, nếu hộ kinh doanh tạm ngừng kinh doanh từ 30 ngày trở lên, họ phải thông báo với cơ quan đăng ký kinh doanh và cơ quan thuế.
Hộ kinh doanh không thông báo chấm dứt hoạt động có bị phạt không?
Có, nếu không thông báo chấm dứt hoạt động đúng quy định, hộ kinh doanh sẽ bị phạt từ 5 triệu đến 10 triệu đồng.
Hộ kinh doanh không hoạt động có cần đóng thuế không?
Hộ kinh doanh vẫn phải hoàn thành nghĩa vụ thuế cho đến khi thực hiện thủ tục tạm ngừng hoặc chấm dứt hoạt động theo quy định.
Bài viết này ACC Đồng Nai đã giải đáp đầy đủ câu hỏi “Đăng ký kinh doanh nhưng không kinh doanh có bị phạt không?“, cung cấp thông tin chi tiết về các quy định pháp luật liên quan và giúp các chủ hộ kinh doanh hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình khi không hoạt động.
HÃY ĐỂ LẠI THÔNG TIN TƯ VẤN