Chuyển từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp là một bước tiến quan trọng trong việc mở rộng quy mô và nâng cao hiệu quả kinh doanh. Tuy nhiên, quá trình này đòi hỏi phải thực hiện các thủ tục chuyển đổi chi tiết theo quy định của pháp luật. Việc chuẩn bị hồ sơ, nộp đơn đăng ký và tuân thủ các bước pháp lý không chỉ giúp doanh nghiệp có tư cách pháp nhân mà còn mở ra cơ hội tiếp cận các nguồn lực và chính sách hỗ trợ từ nhà nước. Bài viết này ACC Đồng Nai sẽ giúp quý khách hiểu rõ về Thủ tục chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp chi tiết.
Thủ tục chuyển từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp chi tiết
Theo khoản 10 Điều 4 Luật Doanh nghiệp 2020, doanh nghiệp là một tổ chức có tên riêng, tài sản, trụ sở giao dịch và được thành lập hoặc đăng ký thành lập theo quy định pháp luật với mục đích kinh doanh.
Bên cạnh đó, Luật Doanh nghiệp còn phân loại doanh nghiệp như sau:
Doanh nghiệp nhà nước: Là doanh nghiệp mà Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần có quyền biểu quyết, được quy định tại Điều 88 Luật Doanh nghiệp 2020.
Doanh nghiệp Việt Nam: Là doanh nghiệp được thành lập hoặc đăng ký thành lập theo quy định của pháp luật Việt Nam và có trụ sở chính đặt tại Việt Nam.
2. Điều kiện chuyển từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp
Để chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp, hộ kinh doanh cần đáp ứng một số điều kiện nhất định theo quy định của pháp luật. Cụ thể:
Đăng ký thành lập doanh nghiệp: Hộ kinh doanh cần làm thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp tại cơ quan đăng ký kinh doanh có thẩm quyền. Trong hồ sơ cần có đầy đủ các giấy tờ theo yêu cầu, như giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp, điều lệ công ty (đối với công ty TNHH hoặc công ty cổ phần), danh sách thành viên/cổ đông, bản sao giấy tờ pháp lý của cá nhân/tổ chức liên quan.
Đảm bảo ngành nghề kinh doanh hợp pháp: Ngành nghề kinh doanh của hộ kinh doanh khi chuyển đổi phải nằm trong danh mục ngành nghề kinh doanh không bị cấm và đáp ứng các điều kiện theo pháp luật, đặc biệt nếu là ngành nghề kinh doanh có điều kiện.
Thanh toán các nghĩa vụ thuế, tài chính: Hộ kinh doanh cần hoàn thành các nghĩa vụ thuế còn tồn đọng và các khoản nợ tài chính khác trước khi chuyển đổi, bao gồm việc nộp thuế môn bài, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân (nếu có).
Đáp ứng quy mô về lao động: Theo quy định, nếu hộ kinh doanh có từ 10 lao động trở lên, bắt buộc phải đăng ký thành lập doanh nghiệp. Vì vậy, quy mô về lao động cũng là một điều kiện để chuyển đổi lên mô hình doanh nghiệp.
Tuân thủ các quy định về tài sản, vốn: Tài sản và vốn của hộ kinh doanh khi chuyển đổi lên doanh nghiệp phải được ghi nhận, định giá rõ ràng và đầy đủ theo quy định pháp luật.
3. Thủ tục chuyển từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp
Trình tự chuyển đổi từ hộ kinh doanh cá thể thành doanh nghiệp được thực hiện như sau:
Chuẩn bị hồ sơ: Hồ sơ cần bao gồm các giấy tờ sau:
Bản chính Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh.
Bản sao hợp lệ Giấy chứng nhận đăng ký thuế.
Điều lệ công ty.
Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp.
Danh sách thành viên (đối với công ty TNHH hai thành viên trở lên hoặc công ty hợp danh) hoặc danh sách cổ đông sáng lập (đối với công ty cổ phần).
Trường hợp thành viên góp vốn là tổ chức, cần bổ sung bản sao hợp lệ quyết định thành lập, Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc tài liệu tương đương.
Bản sao hợp lệ CMND/CCCD/hộ chiếu của người đại diện theo pháp luật và của các thành viên, cổ đông.
Giấy ủy quyền cho người nộp hồ sơ (nếu người đại diện theo pháp luật không trực tiếp nộp hồ sơ).
Bản sao hợp lệ CMND/CCCD/hộ chiếu của người được ủy quyền.
Nộp hồ sơ: Hồ sơ có thể nộp trực tiếp tại Phòng Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính hoặc nộp trực tuyến qua trang web dangkykinhdoanh.gov.vn.
Thời gian giải quyết: Trong vòng 5-7 ngày làm việc kể từ khi nhận hồ sơ, Phòng Đăng ký kinh doanh sẽ kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ và cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp nếu hồ sơ đáp ứng đủ điều kiện.
4. Lợi ích khi chuyển từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp
Kinh doanh theo mô hình doanh nghiệp mang lại nhiều lợi ích vượt trội so với hình thức hộ kinh doanh. Doanh nghiệp có tư cách pháp nhân, có con dấu riêng, giúp thuận tiện hơn trong các giao dịch dân sự và tạo điều kiện dễ dàng khi vay vốn ngân hàng. Chủ sở hữu doanh nghiệp chỉ phải chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi vốn điều lệ của công ty, giảm rủi ro tài chính cá nhân. Ngoài ra, doanh nghiệp còn được hỗ trợ từ các hiệp hội nghề nghiệp và dễ dàng tiếp cận các ưu đãi đầu tư từ nhà nước. Khi hoạt động dưới hình thức doanh nghiệp, việc huy động vốn từ các tổ chức, cá nhân khác cũng trở nên đơn giản hơn, mở ra cơ hội mở rộng sản xuất kinh doanh và nâng cao vị thế trên thị trường.
Đặc biệt, khi hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp, nhà nước có nhiều chính sách hỗ trợ hấp dẫn như:
Miễn lệ phí đăng ký doanh nghiệp lần đầu và phí công bố nội dung đăng ký lần đầu.
Miễn lệ phí môn bài trong 3 năm đầu kể từ khi được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
Miễn phí thẩm định, lệ phí cấp phép kinh doanh lần đầu đối với ngành, nghề kinh doanh có điều kiện.
Được tư vấn, hỗ trợ miễn phí về thủ tục thành lập doanh nghiệp, thủ tục hành chính thuế và chế độ kế toán trong vòng 3 năm kể từ khi được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
Được hưởng miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định của pháp luật.
Để đủ điều kiện nhận các hỗ trợ này, hộ kinh doanh cần đăng ký và hoạt động liên tục ít nhất 01 năm trước ngày cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu.
5. Hạn chế khi chuyển từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp
Bên cạnh các lợi ích rõ ràng, vẫn tồn tại những mối lo ngại khiến nhiều hộ kinh doanh dù có doanh thu tốt nhưng vẫn không muốn chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp. Một trong những nguyên nhân khiến nhiều hộ kinh doanh “ngại chuyển đổi” là gánh nặng về thuế. Doanh nghiệp phải đóng nhiều loại thuế với mức thuế suất cao hơn đáng kể so với hộ kinh doanh, bao gồm thuế môn bài, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân cho người lao động, và các loại thuế khác như thuế bảo vệ môi trường, thuế xuất nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt…
Ngoài ra, sau khi chuyển đổi, doanh nghiệp phải lập sổ sách kế toán và hàng tháng phải tốn chi phí thuê kế toán, mua chữ ký số và hóa đơn điện tử. Chế độ sổ sách kế toán của doanh nghiệp cũng rất phức tạp, đòi hỏi việc kê khai, quyết toán thuế, báo cáo tình hình sử dụng hóa đơn, báo cáo tài chính… Mọi báo cáo và sổ sách đều phải được thực hiện đúng luật, đúng hạn và tuân thủ chuẩn mực kế toán.
Vấn đề nhân sự cũng là một trở ngại, khi việc tuyển dụng, sa thải lao động hoặc giải thể doanh nghiệp đều phải tuân theo các quy định chặt chẽ. Doanh nghiệp cũng phải thực hiện nhiều thủ tục hành chính phức tạp hơn so với hộ kinh doanh, như các thủ tục về bảo hiểm, lao động, phòng cháy chữa cháy… Những thủ tục này không chỉ làm gia tăng chi phí mà còn gây khó khăn trong hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
6. Câu hỏi thường gặp
Thủ tục chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp luôn giống nhau đối với tất cả các loại hình doanh nghiệp?
Không, thủ tục chuyển đổi có thể khác nhau đôi chút tùy thuộc vào loại hình doanh nghiệp bạn muốn chuyển đổi (ví dụ: công ty TNHH một thành viên, công ty TNHH hai thành viên trở lên, công ty cổ phần). Mỗi loại hình sẽ có những yêu cầu về hồ sơ và thủ tục riêng.
Chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp bắt buộc phải thông qua một công ty tư vấn?
Không, mặc dù việc thuê một công ty tư vấn có thể giúp bạn tiết kiệm thời gian và tránh những sai sót trong quá trình thực hiện thủ tục, nhưng bạn hoàn toàn có thể tự mình thực hiện các thủ tục này. Tuy nhiên, nếu bạn không am hiểu về luật doanh nghiệp, việc nhờ đến sự hỗ trợ của các chuyên gia là một lựa chọn nên cân nhắc.
Sau khi chuyển đổi, tất cả các tài sản và nợ của hộ kinh doanh sẽ tự động chuyển sang doanh nghiệp mới?
Có, theo quy định của pháp luật, tất cả các tài sản, quyền, nghĩa vụ và hợp đồng của hộ kinh doanh sẽ được chuyển tiếp sang doanh nghiệp mới. Tuy nhiên, để đảm bảo quá trình chuyển giao diễn ra thuận lợi, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ chứng minh về tài sản và nợ của hộ kinh doanh.
Hy vọng qua bài viết, ACC Đồng Nai đã giúp quý khách hàng hiểu rõ hơn về Thủ tục chuyển từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp chi tiết. Đừng ngần ngại hãy liên hệ với ACC Đồng Nai nếu quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc gì cần tư vấn giải quyết.
