Tác động của đầu tư nước ngoài trong phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao tại Việt Nam

Đầu tư nước ngoài không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường hoạt động kinh doanh và phát triển kinh tế của Việt Nam mà còn có tác động sâu rộng đến việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao tại đất nước này. Hãy cùng tìm hiểu Tác động của đầu tư nước ngoài trong phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao tại Việt Nam thông qua bài viết dưới đây.

1. Tình hình lao động Việt Nam từ khi có FDI 

Năm 1995, số lao động làm việc trong các doanh nghiệp FDI trên toàn quốc chỉ khoảng 33 nghìn người. Tuy nhiên, đến năm 2007, con số này đã tăng lên hơn 1,3 triệu người. Vào năm 2023, khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đã phát triển mạnh mẽ với hơn 22 nghìn doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh, thu hút tổng cộng 5,1 triệu lao động. Con số này chiếm gần 10% trong tổng lực lượng lao động của Việt Nam, tính đến hơn 54 triệu lao động. Nó cũng chiếm khoảng 20% trong tổng số lao động làm công ăn lương, đạt tới 25,3 triệu người.

Tốc độ tăng lượng lao động trong các doanh nghiệp FDI ở Việt Nam đạt mức trung bình là 7,72% mỗi năm, cao hơn nhiều so với tăng trưởng lao động của toàn bộ nền kinh tế và các thành phần kinh tế khác. Các doanh nghiệp FDI không chỉ tạo ra nhiều việc làm trực tiếp mà còn góp phần kích thích đầu tư trong nước, thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp phụ trợ và các ngành nghề cung cấp hàng hoá và dịch vụ cho các doanh nghiệp FDI.

Nhìn chung, các doanh nghiệp FDI thực hiện tốt các quy định về tiền lương và phúc lợi cho người lao động. Dữ liệu từ Tổng cục Thống kê cho thấy, thu nhập trung bình hàng tháng của lao động trong các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đạt mức 10 triệu đồng, cao hơn khoảng 20% so với khu vực khác. Đặc biệt, lao động tại các doanh nghiệp liên doanh với nước ngoài có mức lương bình quân lên tới 13,4 triệu đồng/tháng. Nhiều doanh nghiệp FDI đã tập trung quan tâm đến việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp, nâng cao phúc lợi cho người lao động, đặc biệt là đối với lao động nữ như chăm sóc sức khỏe định kỳ, cải thiện chất lượng bữa ăn, cung cấp nhà ở, nhà trẻ…

Các doanh nghiệp FDI, đặc biệt là từ các nước phát triển, đã có những tác động quan trọng thúc đẩy sự phát triển của thị trường lao động Việt Nam, đẩy mạnh chuyển động và phân bố hiệu quả nguồn nhân lực dựa trên cơ sở cạnh tranh thu hút lao động mạnh mẽ. Người lao động làm việc trong các doanh nghiệp FDI cũng được làm quen với những nguyên tắc của kinh tế thị trường như hợp đồng lao động, thoả thuận về tiền lương, thoả ước lao động tập thể, giải quyết tranh chấp theo quy định của pháp luật.

2. Động lực phát triển nguồn nhân lực

Nguồn lao động Việt Nam được lựa chọn

Có trình độ chuyên môn và kỹ năng nghề nghiệp: Nhờ chính sách giáo dục và đào tạo của Nhà nước, người lao động Việt Nam ngày càng có trình độ chuyên môn và kỹ năng nghề nghiệp cao hơn. Điều này đáp ứng nhu cầu của các doanh nghiệp FDI, đặc biệt là các doanh nghiệp có vốn đầu tư từ các nước phát triển.

Siêng năng, chịu khó và ham học hỏi: Người lao động Việt Nam thường có tinh thần siêng năng, chịu khó và ham học hỏi. Điều này giúp họ nhanh chóng thích nghi với công việc và nâng cao trình độ.

Có khả năng thích ứng cao: Người lao động Việt Nam có khả năng thích ứng cao với môi trường làm việc mới và các nền văn hóa khác nhau. Điều này giúp họ dễ dàng hòa nhập với môi trường làm việc tại các doanh nghiệp FDI.

Có chi phí lao động thấp: Chi phí lao động tại Việt Nam thấp hơn so với nhiều quốc gia khác trong khu vực. Điều này giúp các doanh nghiệp FDI tiết kiệm chi phí sản xuất, kinh doanh.

Thách thức

Bên cạnh những ưu điểm, người lao động Việt Nam cũng đối mặt với một số thách thức như sau:

• Trình độ chuyên môn và kỹ năng nghề nghiệp còn chưa đồng đều: Mặc dù đã có sự cải thiện đáng kể về trình độ chuyên môn và kỹ năng nghề nghiệp của người lao động Việt Nam, nhưng vẫn còn một phần nhỏ lao động không đáp ứng được yêu cầu của các doanh nghiệp FDI.
• Ngoại ngữ còn chưa thành thạo: Tiếng Anh thường được sử dụng làm ngôn ngữ giao tiếp chính trong các doanh nghiệp FDI. Tuy nhiên, trình độ tiếng Anh của người lao động Việt Nam vẫn chưa đồng đều, đặc biệt là đối với những người lao động có trình độ học vấn thấp.
• Thiếu kinh nghiệm làm việc trong môi trường quốc tế: Đa số lao động Việt Nam chưa có kinh nghiệm làm việc trong môi trường quốc tế. Điều này gây khó khăn cho họ khi làm việc tại các doanh nghiệp FDI.

3. Mọi người cùng hỏi

Tại sao việc đầu tư nước ngoài có thể thúc đẩy việc nâng cao trình độ, kỹ năng và kiến thức của nguồn nhân lực tại Việt Nam?

Các doanh nghiệp nước ngoài thường đem theo các tiêu chuẩn quốc tế về quản lý và công nghệ, từ đó đẩy mạnh hoạt động đào tạo và phát triển nguồn nhân lực tại Việt Nam để phù hợp với yêu cầu của môi trường làm việc mới.

Tác động của đầu tư nước ngoài đến sự phát triển của các ngành công nghiệp chính tại Việt Nam như thế nào?

Đầu tư nước ngoài thúc đẩy sự phát triển của các ngành công nghiệp chính bằng cách nâng cao công nghệ, quy trình sản xuất và quản lý, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển nguồn nhân lực trong các lĩnh vực này.

Làm thế nào để đầu tư nước ngoài góp phần vào việc nâng cao trình độ học vấn và kỹ năng cho người lao động tại Việt Nam?

Đầu tư nước ngoài thường liên kết với các cơ sở giáo dục và đào tạo để xây dựng chương trình học và đào tạo phù hợp với nhu cầu của thị trường lao động, từ đó giúp nâng cao trình độ học vấn và kỹ năng cho người lao động tại Việt Nam.