Dường như không có gì đáng sợ hơn việc mất đi một tài sản quan trọng như sổ đỏ, vốn là bằng chứng uy quyền của quyền sở hữu đất đai. Với sự phát triển của xã hội và nhu cầu về đất đai, sổ đỏ không chỉ đơn thuần là một văn bản pháp lý mà còn là biểu tượng cho sự an ninh và ổn định về quyền sở hữu. Tuy nhiên, nếu gặp phải tình huống bị lừa mất sổ đỏ, liệu có cách nào để khôi phục lại tài sản quý giá này không? Hãy cùng tìm hiểu Bị lừa mất sổ đỏ có lấy lại được không?
1. Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) là gì?
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (hay Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất hay còn gọi là sổ đỏ) là chứng thư pháp lý để Nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất hợp pháp của người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và quyền sở hữu tài sản khác gắn liền với đất.
2. Bị người khác lừa mất sổ đỏ phải làm sao?
Trong pháp luật, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (gọi tắt là sổ đỏ) không được xem là một loại tài sản, mà chỉ đơn giản là một tài liệu xác nhận về quyền sử dụng đất. Theo Điều 105 của Bộ luật Dân sự năm 2015, tài sản bao gồm vật, tiền, giấy tờ có giá và các quyền tài sản. Sổ đỏ không nằm trong nhóm này. Nó chỉ là một văn bản chứng minh quyền sử dụng đất của cá nhân hoặc tổ chức. Nó không phải là quyền sử dụng đất và cũng không được coi là giấy tờ có giá trị.
Khi bị lừa mất sổ đỏ, có hai cách để lấy lại:
Cách 1:
Người chiếm đoạt sổ đỏ đã mang sổ đỏ đi thực hiện một giao dịch nào đó. Mà người đó không phải là chủ sở hữu của mảnh đất được ghi nhận trong sổ đỏ đó. Tại Điều 123 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định:
“Giao dịch dân sự có mục đích, nội dung vi phạm điều cấm của luật, trái đạo đức xã hội thì vô hiệu.
Điều cấm của luật là những quy định của luật không cho phép chủ thể thực hiện những hành vi nhất định.
Đạo đức xã hội là những chuẩn mực ứng xử chung trong đời sống xã hội, được cộng đồng thừa nhận và tôn trọng.”
Theo đó, giao dịch dân sự mà người chiếm đoạt sổ đỏ thực hiện có mục đích và nội dung trái đạo đức xã hội vi phạm điều cấm của pháp luật thì đều vô hiệu. Điều 131 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định:
“1. Giao dịch dân sự vô hiệu không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên kể từ thời điểm giao dịch được xác lập.
2. Khi giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận.
Trường hợp không thể hoàn trả được bằng hiện vật thì trị giá thành tiền để hoàn trả.
3. Bên ngay tình trong việc thu hoa lợi, lợi tức không phải hoàn trả lại hoa lợi, lợi tức đó.
4. Bên có lỗi gây thiệt hại thì phải bồi thường.
5. Việc giải quyết hậu quả của giao dịch dân sự vô hiệu liên quan đến quyền nhân thân do Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định.”
Do đó, hậu quả pháp lí của giao dịch dân sự vô hiệu sẽ không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền và nghĩa vụ dân sự của các bên và các bên sẽ trả cho nhau những gì đã nhận. Vì thế, hành vi lừa lấy sổ đỏ đi thực hiện giao dịch mà không có sự đồng ý của chủ sở hữu mảnh đất là hành vi vi phạm pháp luật. Để có thể lấy lại sổ đỏ thì chủ sở hữu QSDĐ có thể khởi kiện yêu cầu Tòa án tuyên giao dịch dân sự trên là vô hiệu. Sau đó, chủ sở hữu QSDĐ sẽ lấy lại được sổ đỏ.
Cách 2:
Chủ sở hữu Quyền sử dụng đất có thể thông báo với Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có mảnh đất về việc mất Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tuân thủ theo quy định tại Điều 77 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP, trừ trường hợp mất do thiên tai.
Sau khi nhận được thông báo từ hộ gia đình hoặc cá nhân, UBND cấp xã có trách nhiệm công bố thông báo về việc mất Giấy chứng nhận tại trụ sở UBND cấp xã.
Trong vòng 30 ngày kể từ ngày công bố thông báo, nếu không thể tìm thấy hoặc không thể lấy lại được Giấy chứng nhận, hộ gia đình hoặc cá nhân bị mất Giấy chứng nhận phải nộp một bộ hồ sơ yêu cầu cấp lại.
3. Trình tự làm lại sổ đỏ
Trình tự làm lại sổ đỏ
Bước 1: Hộ gia đình và cá nhân, cùng với cộng đồng dân cư, phải thông báo với Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất về việc mất sổ đỏ. Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm niêm yết thông báo về việc mất sổ đỏ tại trụ sở của mình, trừ trường hợp mất giấy do thiên tai hoặc hỏa hoạn.
Tổ chức trong nước, cơ sở tôn giáo, tổ chức nước ngoài, cá nhân nước ngoài, và người Việt Nam định cư ở nước ngoài phải đăng tin thông báo mất sổ đỏ trên phương tiện thông tin đại chúng ở địa phương.
Bước 2: Sau 30 ngày kể từ ngày niêm yết thông báo mất sổ đỏ tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã đối với trường hợp của hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư, hoặc kể từ ngày đăng tin lần đầu trên phương tiện thông tin đại chúng ở địa phương đối với trường hợp của tổ chức trong nước, cơ sở tôn giáo, tổ chức nước ngoài, cá nhân nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, người bị mất sổ đỏ nộp 01 bộ hồ sơ yêu cầu cấp lại sổ đỏ.
Hồ sơ nộp khi thực hiện thủ tục cấp lại sổ đỏ do mất gồm:
Đơn đề nghị cấp lại Giấy chứng nhận theo Mẫu số 10/ĐK;
Giấy xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã về việc đã niêm yết thông báo mất giấy trong thời gian 15 ngày đối với hộ gia đình và cá nhân;
Giấy tờ chứng minh đã đăng tin 03 lần trên phương tiện thông tin đại chúng ở địa phương về việc mất Giấy chứng nhận đối với tổ chức, cơ sở tôn giáo, cá nhân nước ngoài, tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và người Việt Nam định cư ở nước ngoài thực hiện dự án đầu tư;
Trường hợp mất Giấy chứng nhận do thiên tai, hỏa hoạn phải có giấy xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã về việc thiên tai, hỏa hoạn đó.
Lưu ý: Người dân khi nộp hồ sơ có thể chọn một trong các hình thức sau:
Nộp bản sao giấy tờ đã có công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật về công chứng, chứng thực;
Nộp bản sao giấy tờ và xuất trình bản chính để cán bộ tiếp nhận hồ sơ kiểm tra đối chiếu và xác nhận vào bản sao;
Nộp bản chính giấy tờ.
Bước 3: Văn phòng đăng ký đất đai có trách nhiệm:
Kiểm tra hồ sơ;
Trích lục bản đồ địa chính hoặc trích đo địa chính thửa đất đối với trường hợp chưa có bản đồ địa chính và chưa trích đo địa chính thửa đất;
Lập hồ sơ trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền ký quyết định hủy sổ đỏ bị mất, đồng thời ký cấp lại sổ đỏ;
Chỉnh lý, cập nhật biến động vào hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai;
Trao sổ đỏ cho người được cấp hoặc gửi Ủy ban nhân dân cấp xã để trao đối với trường hợp nộp hồ sơ tại cấp xã.
4. Mọi người cùng hỏi
Ai là người có thẩm quyền giải quyết việc cấp lại sổ đỏ khi bị mất?
Trả lời: Cơ quan có thẩm quyền giải quyết việc cấp lại sổ đỏ khi bị mất là Văn phòng đăng ký đất đai hoặc cơ quan quản lý nhà nước về đất đai.
Thủ tục cấp lại sổ đỏ khi bị lừa mất diễn ra như thế nào?
Trả lời: Thủ tục cấp lại sổ đỏ bao gồm việc làm đơn yêu cầu cấp lại sổ đỏ, cung cấp các thông tin liên quan và chứng minh về việc mất sổ đỏ.
Có cần phải chứng minh việc bị lừa mất sổ đỏ không?
Trả lời: Đúng, để cấp lại sổ đỏ, cần phải cung cấp các thông tin và chứng minh về việc bị mất sổ đỏ như thông báo công an, tuyên bố của người đăng ký đất.
Hy vọng qua bài viết, ACC Đồng Nai đã giúp quý khách hàng hiểu rõ hơn về Bị lừa mất sổ đỏ có lấy lại được không?. Đừng ngần ngại hãy liên hệ với ACC Đồng Nai nếu quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc gì cần tư vấn giải quyết.
HÃY ĐỂ LẠI THÔNG TIN TƯ VẤN