Hộ khẩu thường trú là một tài liệu chứng minh nơi cư trú chính thức của một cá nhân tại một địa bàn cụ thể. Hiện nay, thuật ngữ này không còn xa lạ với người Việt Nam, tuy nhiên không phải ai cũng hiểu đúng và đầy đủ về ý nghĩa và quy trình đăng ký hộ khẩu. Hãy cùng ACC Đồng Nai theo dõi bài viết dưới đây, sẽ cung cấp một cái nhìn tổng quan về khái niệm “hộ khẩu thường trú” và các điều kiện cần thiết để đăng ký hộ khẩu.
Hộ khẩu thường trú là một tài liệu chứng minh nơi cư trú chính thức của một cá nhân tại một địa bàn cụ thể. Nó thường được coi là một trong những văn bản quan trọng nhất để xác định địa chỉ cư trú của một người trong hệ thống quản lý dân cư của một quốc gia.
II. Điều kiện để đăng ký hộ khẩu thường trú
– Điều kiện để công dân có thể đăng ký hộ khẩu là gì? Theo thông tin từ Luật Cư trú 2020, điều kiện đăng ký hộ khẩu thường trú được nhà nước quy định cụ thể như sau:
Những công dân Việt Nam có chỗ ở hợp pháp thuộc quyền sở hữu của bản thân tại địa điểm muốn đăng ký hộ khẩu thường trú.
Đối với trường hợp công dân Việt Nam có chỗ ở hợp pháp song không thuộc quyền sở hữu của bản thân, công dân phải nhận được sự đồng ý của chủ hộ hoặc người sở hữu chỗ ở đó rồi mới được đăng ký thường trú.
Công dân có thể đăng ký thường trú tại phương tiện lưu động nếu công dân là chủ nhân phương tiện hay nhận được sự đồng ý của chủ nhân phương tiện. Trong trường hợp này, phương tiện cần được đăng ký đăng kiểm tại các cơ quan có thẩm quyền.
Đăng ký hộ khẩu thường trú tại cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo phải đảm bảo các điều kiện như sau:
+ Người đăng ký thường trú là đối tượng đại diện cho cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo
+ Người đăng ký thường trú nhận được sự đồng ý từ cơ quan quản lý, người đại diện của cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo cho đăng ký thường trú.
III. Thủ tục đăng ký hộ khẩu thường trú
A. Hồ sơ đăng ký hộ khẩu thường trú
Phiếu báo thay đổi sổ hộ khẩu và thông tin nhân khẩu.
Bản khai nhân khẩu theo mẫu quy định.
Giấy chuyển hộ khẩu (nếu áp dụng).
Giấy tờ chứng minh địa chỉ cư trú hợp pháp.
B. Quy trình đăng ký hộ khẩu thường trú
– Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ theo các mục nêu trên.
– Bước 2: Nộp hồ sơ.
Người đăng ký hộ khẩu thường trú mang hồ sơ đến cơ quan Công an xã, thị trấn, phường hoặc Công an cấp huyện nếu không có đơn vị hành chính cấp xã.
– Bước 3: Nộp lệ phí.
Công dân đăng ký thường trú phải nộp lệ phí đăng ký theo quy định.
– Bước 4: Nhận kết quả.
Kết quả sẽ được thông báo trong vòng 7 ngày làm việc sau khi hồ sơ hợp lệ được nộp. Cơ quan đăng ký thường trú thẩm định, cập nhật thông tin và thông báo kết quả cho người đăng ký.
IV. Lưu ý khi đăng ký hộ khẩu thường trú
– Theo Điều 24 Luật cư trú năm 2020, 03 trường hợp công dân sẽ bị xóa đăng ký thường trú bao gồm:
Công dân đăng ký thường trú qua đời hay có quyết định của Tòa án tuyên bố đã mất tích.
Cá nhân quyết định sang nước ngoài định cư đã hủy bỏ đăng ký thường trú theo quy định.
Công dân vắng mặt liên tục tại địa chỉ thường trú từ khoảng 12 tháng trở lên, không đăng ký tạm trú tại nơi khác hay không khai báo tạm vắng sẽ bị xóa đăng ký thường trú.
Kể từ ngày 01/7/2020, nhà nước Việt Nam đã bổ sung thêm nhiều trường hợp công dân bị hạn chế quyền đăng ký hộ khẩu thường trú như sau: công dân bị cách ly do có nguy cơ truyền nhiễm bệnh dịch cho cộng đồng, địa điểm khu vực cách ly, phục vụ công tác phòng – chống dịch bệnh theo quyết định của cơ quan, người có thẩm quyền. Ngoài ra, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng và áp dụng các biện pháp tạm giữ, tạm giam cũng sẽ bị hạn chế.
– Bên cạnh đó, theo quy định tại Luật Cư trú năm 2020, từ năm 2021 trở đi, sổ hộ khẩu dạng giấy sẽ không được cấp nữa, thay vào đó, công dân sẽ chính thức sử dụng sổ hộ khẩu điện tử. Khi cá nhân, hộ gia đình bị mất, hỏng, rách sổ hộ khẩu hay nội dung trên sổ có sai sót, công dân vẫn có thể tiến hành làm thủ tục xin đổi, cấp lại sổ như bình thường.
– Hồ sơ xin cấp lại sổ hộ khẩu mới bao gồm:
Sổ hộ khẩu (bị hư hỏng, rách, có sai sót);
Phiếu báo thay đổi hộ khẩu, số lượng nhân khẩu.
Công dân nộp hồ sơ tại cơ quan Công an cấp xã để tiến hành giải quyết. Tuy nhiên, công dân sẽ không được cấp sổ hộ khẩu mới, cơ quan sẽ thu hồi sổ hộ khẩu cũ hỏng, rách, sai sót và cập nhật thông tin mới, chính xác vào Cơ sở dữ liệu cư trú.
Ngoài ra, hiện nay, khi hoàn thiện hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về công dân, mỗi cá nhân sẽ được cấp một mã số định danh. Mã số này sẽ xuất hiện trên thẻ căn cước, khi mua bán, làm các giao dịch, đăng ký ôtô, xe máy, khai sinh,… Từ nay, công dân sẽ không cần phải mang cả đống giấy tờ đi nữa, chỉ cần có tấm thẻ này để cán bộ kiểm tra, đối chiếu. Chỉ mất 18 giây, cán bộ sẽ kiểm tra ra kết quả dữ liệu về người đó.
– Phương thức này đã thay đổi hoàn toàn cách quản lý trở nên hiện đại hơn, chuyển từ quản lý thủ công sang điện tử. Tuy nhiên thực tế không tồn tại việc bỏ sổ tạm trú, sổ hộ khẩu, chứng minh nhân dân. Phương án của Chính phủ là áp dụng công nghệ thông tin để quản lý thông tin định danh của công dân thay vì quản lý sổ hộ khẩu bằng giấy tồn tại nhiều bất cập. Sổ tạm trú, sổ hộ khẩu, chứng minh thư vẫn còn nguyên giá trị sử dụng.
– Như vậy, sổ hộ khẩu mới được tích hợp trên căn cước công dân của cá nhân. Khi công dân cần làm thủ tục, chỉ cần cầm thẻ căn cước đến cho các cán bộ có thẩm quyền kiểm tra, quẹt thẻ là hiện ra giấy tờ đầy đủ.
Khái niệm hộ khẩu thường trú
V. Lợi ích khi đăng ký thường trú
Tiện ích trong hành chính: Có hộ khẩu thường trú giúp quản lý hành chính cá nhân dễ dàng hơn, từ việc đăng ký kinh doanh, xin hộ khẩu gia đình đến các dịch vụ công khác.
Quyền lợi xã hội: Có hộ khẩu thường trú cũng mang lại quyền lợi xã hội như tham gia bảo hiểm y tế, tham gia các chương trình chăm sóc sức khỏe cộng đồng và hưởng các chính sách hỗ trợ từ nhà nước.
Quyền lợi về giáo dục: Các cá nhân có hộ khẩu thường trú thường được ưu tiên trong việc đăng ký học tại các cơ sở giáo dục công lập và có thể hưởng các chính sách học bổng, miễn giảm học phí.
Quyền lợi trong việc tìm việc làm: Một số doanh nghiệp yêu cầu ứng viên có hộ khẩu thường trú để tạo điều kiện cho việc làm, và một số chính sách ưu đãi về thuế cũng được áp dụng cho những người có hộ khẩu thường trú.
Quyền lợi về nhà ở: Có hộ khẩu thường trú có thể mang lại nhiều lợi ích trong việc mua nhà, như hưởng các chính sách tín dụng vay vốn và ưu đãi về thuế nhà đất.
Quyền lợi trong việc di trú: Hộ khẩu thường trú cũng có thể tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc đi lại, di trú và làm thủ tục nhập cư tại các quốc gia khác.
Quyền lợi tài chính: Có hộ khẩu thường trú cũng mang lại nhiều lợi ích về tài chính như quyền lợi về bảo hiểm, vay vốn và các dịch vụ ngân hàng.
An ninh, trật tự: Hộ khẩu thường trú cũng là một trong các yếu tố giúp cơ quan chức năng quản lý dân cư và đảm bảo an ninh, trật tự tại địa phương.
VI. Câu hỏi thường gặp
Địa chỉ thường trú ghi theo CMND hay sổ hộ khẩu?
Hộ khẩu thường trú là cơ sở phục vụ cho cơ quan đăng ký cấp chứng minh nhân nhân hay thẻ căn cước cho công dân. Bởi vậy, khi kê khai các giấy tờ có liên quan đến địa chỉ thường trú, địa chỉ trên hộ khẩu thường trú luôn được ưu tiên lựa chọn. Do đó, khi ghi địa chỉ thường trú, công dân nên ghi theo địa chỉ trên sổ hộ khẩu thường trú thay vì ghi theo CMND.
Hậu quả của việc không có hộ khẩu thường trú là gì?
Việc không có hộ khẩu thường trú có thể gây khó khăn trong thực hiện các thủ tục hành chính, hưởng các quyền lợi xã hội và di trú.
Hộ khẩu thường trú có thể được chuyển từ nơi này sang nơi khác không?
Có, hộ khẩu thường trú có thể được chuyển từ địa điểm cũ sang địa điểm mới thông qua việc nộp đơn chuyển đổi đến cơ quan quản lý hộ khẩu hoặc cơ quan công an địa phương.
Hy vọng qua bài viết, ACC Đồng Nai đã giúp quý khách hàng có thêm thông tin về Khái niệm hộ khẩu thường trú. Nếu quý khách hàng còn thắc mắc, hãy liên hệ với ACC Đồng Nai khi có bất kỳ thắc mắc gì cần tư vấn giải quyết.
